فیزیوتراپی ارتوپدی چگونه می تواند به شما کمک کند؟

فیزیوتراپی ارتوپدی
مقالات فیزیوتراپی

این مقاله را با دیگران به اشتراک بگذارید

فیزیوتراپی ارتوپدی از اصلی ترین رشته ها و زیرشاخه های علم فیزیوتراپی است. به طور کلی، فیزیوتراپی برای هر مرحله از درمان از جمله پس از جراحی، آسیب، تصادف و یا بیماری قابل انجام است. این درمان تکمیلی اگر به کمک یک فیزیوتراپیست خوب انجام گیرد، مسلما نتیجه ای عالی در بر خواهد داشت. البته فیزیوتراپی می تواند اثرات جسمانی و روانی داشته باشد. این مساله کاملا به مشکل و آسیب وارد شده به بیمار دارد.

در هر حال، فیزیوتراپی ارتوپدی به مشکلات جسمانی و اسکلت بدن مربوط می شود. یک فیزیوتراپیست ماهر با آگاهی کاملی که درباره آناتومی بدن و ساختار اسکلتی عضلانی آن دارد، می تواند بهترین برنامه درمانی را برای فرد تنظیم نماید. در این مقاله قصد داریم به کاربردهای فیزیوتراپی ارتوپدی و معرفی انواع روش های آن بپردازیم.

فیزیوتراپی ارتوپدی چیست؟

فیزیوتراپی ارتوپدی عبارت است از تنظیم ساختار اسکلتی عضلانی بدن و رفع مشکلات و آسیب های آن توسط یک فرد متخصص. ممکن است فردی در اثر تصادف، سقوط، ضربه شدید و یا بیماری ها و جراحی های مختلف، بخشی از توانایی های حرکتی خود را از دست  بدهد. در چنین شرایطی در کنار تمام روش های درمانی پزشکی، انجام فیزیوتراپی ارتوپدی به عنوان یک درمان مکمل می تواند سرعت درمان را افزایش دهد.

تلاش یک فیزیوتراپیست همواره در راستای هماهنگ کردن سیستم عصبی و قلبی و عروقی با ساختار اسکلتی و عضلانی بدن بیمار است. سیستم اسکلتی عضلانی بدن انسان شامل همه موارد زیر می شود:

  • استخوان ها
  • ماهیچه ها
  • رباط ها و تاندون ها
  • مفاصل
  • بافت همبند

یک متخصص فیزیوتراپی ارتوپدی در ابتدای درمان باید تمامی وضعیت بیمار و همه قسمت های سیستم اسکلتی را بررسی کند. تشخیص دقیق بیماری یا آسیب می تواند به بهبود سریع تر بیمار کمک نماید.

مراحل فیزیوتراپی ارتوپدی کدام اند؟

یک شخص آسیب دیده یا تحت درمان که به فیزیوتراپی ارتوپدی نیاز دارد، قبل از هر چیز باید به دنبال یک فیزیوتراپیست ارتوپدی ماهر باشد. سپس، متخصص فیزیوتراپی بر اساس مراحل زیر برای درمان وی برنامه ریزی خواهد کرد:

  • بررسی وضعیت حرکتی بدن مخصوصا در ناحیه آسیب دیده (معاینه فیزیکی)
  • تنظیم یک برنامه درمانی مناسب
  • شروع مراقبت های درمانی و آموزش های درمانی
  • آموزش نحوه برخورد با موقعیت های مختلفی که ممکن است آسیب بیشتری در پی داشته باشند (مدیریت آسیب)

ناگفته نماند که تمامی مراحل درمانی فیزیوتراپی ارتوپدی باید در یک کلینیک مجهز و توسط یک متخصص فیزیوتراپی انجام گیرد. البته در سال های اخیر و مخصوصا در شرایط ناشی از ویروس کرونا، فیزیوتراپی در منزل نیز قابل انجام است.

فیزیوتراپی ارتوپدی برای درمان چه اختلالاتی مناسب است؟

به طور کلی، یک فیزیوتراپیست ارتوپدی می تواند برای هر اختلال، بیماری و نارسایی یک برنامه درمانی اجرا کند. این برنامه های درمانی در نهایت بر کیفیت زندگی شخص تاثیر خواهد گذاشت. از جمله اختلالاتی که می توان در درمان آن از فیزیوتراپی ارتوپدی کمک گرفت عبارتند از:

  • آرتروز
  • بورسیت
  • انواع سرطان
  • شانه یخ زده
  • بی قراری زانو
  • درد مفاصل
  • محدودیت های حرکتی
  • درد پایین کمر
  • بیماری لایم (ایجاد نوعی عفونت و التهاب باکتریایی در مفاصل)
  • لنف ادم
  • دیستروفی عضلانی
  • بیماری پارکینسون
  • فاشئیت کف پا
  • اسکولیوز
  • تنگی کانال نخاعی
  • عوارض ناشی از سکته مغزی

انواع فیزیوتراپی ارتوپدی کدام اند؟

درمان فیزیوتراپی ارتوپدی را می توان به عنوان یک درمان اولیه یا مکمل به کار گرفت. از آن گذشته در بسیاری از موارد ممکن است یک فیزیوتراپی ارتوپدی در یک رشته خاص فعالیت داشته باشد. برای مثال، یک فیزیوتراپیست ارتوپدی ورزشی برای رفع مشکلات و آسیب های ورزشکاران برنامه ریزی می کند. همچنین، فیزیوتراپیست ارتوپدی ورزشی به آموزش اصولی می پردازد که ایمنی ورزشکاران را افزایش خواهد داد.

بیشتر بدانید:  استفاده از سرما درمانی و گرما درمانی در بهبود مشکلات عضلانی - اسکلتی

گروه دیگری از فیزیوتراپیست های ارتوپدی نیز برنامه هایی برای درمان افراد سالمند اجرا می کنند. عمده سالمندان در اثر بالا رفتن سن، دچار مشکلات تعادلی می شوند که خطر سقوط برای آن ها دارد. فیزیوتراپی ارتوپدی در چنین شرایطی به افراد کمک می کند تا قدرت حرکتی خود را بهبود داده و یا سرعت تحلیل عضلات خود را کاهش دهند. از سوی دیگر در اکثر سالمندان، انجام جراحی هایی نظیر تعویض مفصل زانو یا لگن در اثر افزایش سن اجتناب ناپذیر است. فیزیوتراپیست ارتوپدی برای چنین وضعیت هایی، برنامه های درمانی مناسبی را دنبال خواهد کرد.

فیزیوتراپیست ارتوپدی که در راستای بازتوانی بیماران فعالیت دارد می تواند عوارض ناشی از سرطان، بارداری و یا حتی زایمان را بهبود بخشد.

فیزیوتراپی ارتوپدی برای توانبخشی بعد از جراحی چه برنامه هایی دارد؟

بسیاری از بیماران در مسیر درمان های مختلف ارتوپدی نیاز به انجام انواع جراحی های ترمیمی دارند. از سوی دیگر، جراحی هایی که به وضعیت اسکلتی عضلانی شخص مربوط می شوند نیاز به برخی مراقبت های مکمل دارند. این مراقبت ها شامل انجام حرکات ورزشی و تمرینات اصولی است که بهتر است زیر نظر یک متخصص توانبخشی انجام گیرد. در چنین شرایطی فیزیوتراپی ارتوپدی مفید خواهد بود.

برخی از مهم ترین اثراتی که فیزیوتراپی ارتوپدی بر سلامت اسکلتی عضلانی فرد می گذارد، عبارتند از:

  • کاهش دردهای ناشی از جراحی
  • بهتر شدن وضعیت راه رفتن
  • بهتر شدن تعادل
  • افزایش دامنه حرکتی عضو تحت درمان
  • پیشگیری از جمع شدن پوست در ناحیه بافت اسکار
  • افزایش توان حرکتی اعضای بدن
  • بهبود شرایط روحی افراد

بیماران می توانند بعد از انجام جراحی های زیر از مزیت های فیزیوتراپی ارتوپدی بهره ببرند:

  • تعویض مفصل ران
  • تعویض زانو
  • آرتروسکوپی زانو
  • تعمیر روتاتور کاف شانه
  • جراحی قلب
  • جراحی سرطان

نقش فیزیوتراپی ارتوپدی در بهبود آسیب های حاد چیست؟

گاهی بدن در اثر ضربه های شدید ناشی از تصادف یا سقوط، دچار آسیب های جسمانی اسکلتی عضلانی حاد می شود. حرکات ناگهانی و یا بروز برخی اختلالات مادرزادی نیز از عوامل دیگری هستند که آسیب های حاد را به دنبال دارند. مچ پای پیچ خورده، پارگی منیسک زانو، بیرون زدگی دیسک یا فتق دیسک از جمله این آسیب های حاد به حساب می آیند.

فیزیوتراپی ارتوپدی از چند جهت می تواند در درمان این نوع آسیب ها نقش ایفا کند:

  • کاهش درد، تورم و التهاب های ناشی از آن ها
  • بهبود شرایط بیمار در صورت انجام جراحی
  • افزایش دامنه حرکتی
  • توانبخشی و افزایش قدرت حرکتی
  • آموختن روش های پیشگیری از تشدید آسیب ها

توانبخشی پس از آسیب های مزمن از طریق فیزیوتراپی ارتوپدی

هر گونه آسیب بدنی که از تکرار آسیب های کوچک به قسمت های مختلف ساختار اسکلتی عضلانی نظیر تاندون ها، استخوان ها یا مفاصل ایجاد گردد، آسیب مزمن نامیده می شود. در واقع، آسیب های کوچک ناشی از برخی مسایل نظیر الگوهای حرکتی نادرست، عمدتا در طول زمان منجر به آسیب های گسترده تر خواهند شد. برخی از رایج ترین آسیب های مزمن عبارتند از:

  • شین اسپلینت (درد حاد در ساق پا)
  • سندرم تونل کارپال
  • آرنج تنیس بازان
بیشتر بدانید:  راهنمای فیزیوتراپی تنفسی برای بیماران مبتلا به کرونا (بعد از مرحله حاد)

یک فیزیوتراپیست ارتوپدی با بررسی وضعیت بدنی شخص، الگوهای حرکتی او را تجزیه و تحلیل می کند. این کار برای تشخیص صحیح علت آسیب کمک کننده خواهد بود. در ادامه علاوه بر آموزش حرکات اصلاحی، تمریناتی را به فرد آموزش می دهند تا درد و تورم ایجاد شده، بهبود پیدا کند. همچنین، فرد بیمار باید نحوه حرکت صحیح را آموزش ببیند تا از بروز صدمات در آینده پیشگیری شود.

در فیزیوتراپی ارتوپدی از چه روش های درمانی استفاده می شود؟

انواع روش های درمانی در فیزیوتراپی ارتوپدی به کار گرفته می شوند. لازم است بدانید برای هر یک از اختلالات و نارسایی های ارتوپدی، روش درمانی خاصی وجود دارد. البته برای داشتن بهترین برنامه درمانی، معمولا از ترکیب چند روش استفاده می گردد.

درمان های فیزیوتراپی ارتوپدی، در دو حالت انجام می گیرند. به این ترتیب که یا فیزیوتراپیست آن ها را بر روی بیمار انجام می دهد و یا شخص بیمار پس از دریافت آموزش، آن حرکات را انجام خواهد داد. برخی از مهم ترین و کاربردی ترین روش های درمانی که برای رفع اختلالات اسکلتی عضلانی به کار می روند را در ادامه شرح می دهیم.

گرما درمانی و سرما درمانی

استفاده از کرایوتراپی یا سرما درمانی و همچنین به کار بردن گرما درمانی در فیزیوتراپی ارتوپدی امری مرسوم به حساب می آید. زیرا معمولا مشکلات اسکلتی و عضلانی با تورم و التهاب همراه هستند. گرما درمانی و سرما درمانی به بهبود دردها و کاهش التهاب ها کمک شایانی خواهد کرد.

به طور کلی، در مواردی مانند انجام ورزش های سنگین که منجر به گرفتگی عضلات می گردند، استفاده از سرما درمانی می تواند از بروز دردهای عضلانی پیشگیری نماید.

انجام حرکات اصلاحی و تمرینات ورزشی

یک برنامه درمانی فیزیوتراپی ارتوپدی معمول شامل حرکات ورزشی و تمرینات اصلاحی نیز می شود. حرکاتی که در فیزیوتراپی به کار برده می شوند عمدتا برای بهبود تعادل، تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکتی به کار می روند. در برنامه ورزش درمانی فیزیوتراپی ارتوپدی، ابتدا فیزیوتراپیست حرکات و تمرینات را به بیمار آموزش می دهد تا نحوه انجام صحیح آن را فرا بگیرد. انجام صحیح این گونه حرکات می تواند منجر به بهبود وضعیت حرکتی بیمار و کاهش درد او می شود. در نتیجه بیمار را برای ادامه درمان تشویق خواهد کرد.

روش درمانی تحریک الکتریکی

یکی از روش های درمانی تاثیرگذاری که در فیزیوتراپی ارتوپدی به کار برده می شود، روش تحریک الکتریکی است. نتایج نشان می دهند که استفاده از جریان های الکتریکی می تواند شدت درد را کاهش دهد. برای این که بتوان از جریان الکتریکی برای بهبود درد استفاده نمود، از یک دستگاه تحت عنوان E-STIM استفاده می شود. این دستگاه باید به محل آسیب دیده بدن نصب گردد.

در روش درمانی تحریک الکتریکی از دو نوع دستگاه می توان استفاده نمود. دستگاه اول جریان الکتریکی را از طریق پوست و با ولتاژ پایین به ناحیه آسیب دیده اعمال می کند. تحریک عصب با این روش را روش TENS می نامند. مبنای این روش، پیشگیری از ارسال سیگنال های درد از اعصاب به سوی مغز از طریق تکانه های الکتریکی است.

در روش دوم تحریک عصبی عضلانی انجام می گیرد که با عنوان NMES شناخته می شود. این دستگاه تکانه های الکتریکی را به اعصاب می فرستد و به انقباض عضلات کمک می کند. هر چه میزان انقباض عضلات بیشتر باشد، گردش خون در عضلات آسیب دیده افزایش یافته و ترمیم آن سریع تر خواهد بود.

بیشتر بدانید:  فیزیوتراپی بر درمان سندرم کمپارتمان

انجام حرکات کششی

این حرکات کششی به شکل صحیح باعث کاهش فشار وارد بر مفاصل آسیب دیده خواهد شد. انجام حرکات کششی در فیزیوتراپی ارتوپدی می تواند به کمک یک دستگاه خاص و یا توسط شخص فیزیوتراپیست انجام گیرد. عمده درمان های کششی برای موارد زیر موثر واقع می شوند:

  • گردن درد
  • درد پایین کمر
  • شرایط دژنراتیو دیسک در ستون فقرات

انجام آب درمانی یا فیزیوتراپی در آب

در قسمت هایی از فیزیوتراپی ارتوپدی، ممکن است شخص قادر به انجام تمرینات ورزشی و یا حرکات اصلاحی نباشد. از آن جا که حرکت در آب باعث احساس بی وزنی می شود، بنابراین فیزیوتراپی در آب برای بیمار راحت تر خواهد بود. همچنین، آب یک نیروی مقاومت به مفاصل وارد می کند که منجر به حمایت از مفاصل خواهد شد. به همین دلیل در بعضی مواقع، فیزیوتراپیست، برنامه آب درمانی برای بیمار در نظر می گیرد.

از جمله افرادی که عمدتا به آب درمانی نیاز پیدا می کنند می توان به بیماران مفصلی اشاره کرد. همچنین اگر بیمار در مفاصل اصلی خود نظیر زانو یا لگن دچار آسیب شده باشد، فیزیوتراپی در آب، گزینه درمانی مناسبی است.

دستکاری یا درمان دستی بافت های نرم

درمان دستی برای بافت های نرم نوع دیگری از فیزیوتراپی ارتوپدی محسوب می شود. این نوع درمان برای بهبود وضعیت عضلات، رباط ها و فاسیا به کار می رود. فیزیوتراپیست ارتوپدی از طریق درمان دستی، چسبندگی های عضلات را از بین برده و عملکرد آن ها را بهینه سازی می کند. هدف کلی درمان دستی، کاهش درد و تنش وارد بر عضلات و بافت های نرم بدن است.

لیزر یا نور درمانی در فیزیوتراپی ارتوپدی

امروزه استفاده از تکنولوژی لیزر برای انواع درمان های پزشکی به یک امر رایج تبدیل شده است. نور درمانی و لیزر درمانی در فیزیوتراپی ارتوپدی نیز کاربردهای مهمی دارند. فیزیوتراپیست ارتوپدی برای کاهش درد، التهاب، خستگی و ترمیم عضلات آسیب دیده از این دو روش درمانی در کنار سایر روش ها استفاده می کند.

ماساژ درمانی

یکی از مهم ترین درمان های فیزیوتراپی ارتوپدی که در موارد مختلفی کاربرد دارد، ماساژ درمانی است. ماساژ درمانی با روش های مختلف در کلینیک های مجهز نظیر کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان اصفهان ارائه می شود. ماساژ سوئدی، ماساژ ورزشی، ماساژ لنفاوی، ماساژ نقطه ماشه ای و ماساژ عمیق بافتی از جمله روش های ماساژ درمانی به حساب می آیند. انجام ماساژ درمانی می تواند مزیت های زیر را برای بیماران اسکلتی عضلانی در پی داشته باشد:

  • کاهش درد و التهاب در ناحیه آسیب دیده
  • رفع گیر افتادگی های عصبی و نقاط ماشه (گرفتگی های نقطه ای)
  • بهبود گردش خون در بافت یا عضله آسیب دیده
  • راحت تر شدن تخلیه لنفاوی
  • افزایش انعطاف پذیری اندام

    کلینیک مجهز و تخصصی فیزیوتراپی ایرانیان

    به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان، باشگاه بدنسازی ایرانیان

    و استخر آب درمانی ایرانیان تمام تلاش خود را برای بهبود بیماران به کار گرفته است. این مجموعه تحت

    مدیریت علی رضا صدیقی و دکتر مهدی صدیقی متخصص طب فیزیوتراپی و توانبخشی اداره می گردد.

    برای آشنایی بیشتر با مجموعه سلامت ایرانیان و خدمات ارائه شده توسط این مجموعه می توانید به

    صفحه اینستاگرام فیزیوتراپی ایرانیان مراجعه نمایید.

پست های مرتبط