علل تشکیل کیست سینوویال ستون فقرات و درمان آن
کیست سینوویال ستون فقرات، توده‌های کوچک پر از مایعی هستند که تمایل دارند در قسمت تحتانی ستون فقرات ایجاد شوند. این کیست‌ها سرطانی نیستند و اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، گاهی اوقات می‌توانند منجر به مشکلاتی مانند سیاتیک شوند.
کیست سینوویال ستون فقرات و درمان آن
کیست سینوویال، کیسه‌های غیر طبیعی پر از مایع در مفاصل ستون فقرات هستند. این کیست‌ها معمولاً خوش‌خیم هستند، به این معنی که سرطانی نیستند. کیست سینوویال معمولاً در نتیجه تغییرات دژنراتیو که با افزایش سن ایجاد می‌شود. آنها را می‌توان در سراسر ستون فقرات یافت، اما بیشتر در ناحیه کمر شایع است. ستون فقرات مفاصل زیادی دارد. کیست‌های سینوویال در مفاصل فاست ستون فقرات ایجاد می‌شوند.
این مفاصل، بین برآمدگی‌های استخوانی در پشت مهره‌ها هستند. کیست سینوویال نخاعی زمانی رخ می‌دهد که مایع سینوویال (مایعی که به طور معمول پوشش داخلی مفاصل را روان می‌کند)، فشار ایجاد می‌کند و باعث برآمدگی بخشی از کپسول مفصلی می‌شود. این معمولاً نتیجه تغییرات دژنراتیو یا ضربه است. این کیست‌ها غیرمعمول نیستند و معمولاً برای اکثر افراد علائمی ایجاد نمی‌کنند.
انواع کیست نخاعی ستون فقرات
انواع مختلفی از کیست نخاعی وجود دارد که ممکن است ایجاد شود. این کیست‌های ستون فقرات ممکن است بدون علامت باشند، به این معنی که علائم قابل‌توجهی ایجاد نمی‌کنند، اما در برخی موارد، کیست ستون فقرات ممکن است باعث کمردرد یا علائم دیگر شود. از جمله کیست‌هایی که در نخاع به وجود می‌آید، شامل:
کیست گانگلیون ستون فقرات
کیست گانگلیون، یکی دیگر از توده‌های خوش‌خیم پشت است که در اثر تجمع مایع در کپسول مفصلی یا غلاف تاندون ایجاد می‌شود. آنها بیشتر در سایر قسمت‌های بدن مانند بالای مچ دست یا پا ظاهر می‌شوند، اما می‌توانند در ستون فقرات نیز ایجاد شوند.
کیست آراکنوئید
یکی دیگر از انواع نادر کیست نخاعی، کیست عنکبوتیه، تجمع مایع مغزی نخاعی در داخل یکی از غشاهای محافظ اطراف مغز یا نخاع است. کیست‌های آراکنوئید را می‌توان در ستون فقرات گردنی، ستون فقرات قفسه سینه (وسط پشت) یا ستون فقرات کمری (کمر) یافت.
کیست تارلوف
این نوع کیست نخاعی، یک ریشه عصبی پر از مایع است و بیشتر در ناحیه خاجی ستون فقرات یا مهره‌ها در انتهای ستون فقرات دیده می‌شود. کیست‌های نخاعی تارلو می‌توانند باعث درد یا ضعف عصبی شوند و اگر فشردگی ریشه عصبی ناشی از کیست درمان نشود، ممکن است باعث آسیب دائمی شود.
کیست سینوویال
کیست سینوویال، شایع‌ترین نوع کیست نخاعی است و در پوشش مفصل فاست (مفاصل پشت که شما را قادر به خم شدن و پیچ خوردن می‌کند)، ایجاد می‌شود. باور عمومی بر این است که این نوع کیست‌های ستون فقرات با تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات مانند آرتروز مرتبط هستند. کیست سینوویال را می‌توان در هر نقطه از ستون فقرات یافت، اما بیشتر در ناحیه کمر دیده می‌شود.
کیست سینوویال ستون فقرات چگونه به وجود می آید؟
سینوویوم، یک غشای نازک است که سطوح داخلی مفاصل را می‌پوشاند. این غشاء مایع سینوویال تولید می‌کند که به روانکاری و محافظت از مفاصل در برابر سایش و پارگی کمک می‌کند. این مایع گاهی‌اوقات می‌تواند در غشاء جمع شود و کیست سینوویال را تشکیل دهد. کیست سینوویال می‌تواند در اطراف هر مفصلی در بدن ایجاد شود. با این حال، بیش از ۹۰ درصد کیست‌های سینوویال، مفاصل فاست ستون فقرات کمری را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
ستون فقرات کمری قسمت پایینی پشت است، جایی که ستون فقرات به سمت داخل خم می‌شود. کیست‌های گانگلیون، توده‌هایی پر از مایع هستند که می‌توانند در اطراف مفاصل و تاندون‌ها در هر قسمت از بدن، به ویژه دست و مچ ایجاد شوند. اگرچه کیست‌های گانگلیونی بسیار شبیه به کیست‌های سینوویال هستند، اما کمی با هم متفاوت هستند. یک تفاوت اصلی این دو در این است که کیست‌های گانگلیونی حاوی پوششی از سلول‌های سینوویوم نیستند.
عوامل مؤثر در ایجاد کیست سینوویال ستون فقرات
کیست سینوویال در نتیجه انحطاط مفصل فاست در ستون فقرات کمری ایجاد می‌شود. این معمولاً فرآیندی است که فقط در ستون فقرات کمری اتفاق می‌افتد و تقریباً همیشه در سطح L4-L5 ولی به ندرت در L3-L4 ایجاد می‌شود. این درد احتمالاً ناشی از عدم تخلیه خون وریدی اطراف اعصاب است که منجر به درد و تحریک اعصاب می‌شود. نشستن، باعث تخلیه خون و کاهش فشار می‌شود. مفاصل فاست ستون فقرات کمری شبیه سایر مفاصل بدن مانند باسن یا زانو هستند، از این نظر که:
- آنها از دو سطح متضاد که با غضروف پوشانده شده‌اند، تشکیل شده‌اند.
- غضروف، سطح صاف و بسیار لغزنده‌ای است که به مفصل اجازه حرکت می‌دهد. با تحلیل رفتن، غضروف سطح صاف و بدون اصطکاک خود را از دست می‌دهد.
- یک کپسول ضخیم، کل مفصل را احاطه کرده است و درون آن سینوویوم قرار دارد.
- سینوویوم، یک لایه نازک از بافت است که مایعی را در داخل مفصل تولید می‌کند که به روان‌سازی بیشتر مفصل کمک می‌کند.
- با تحلیل رفتن مفصل می‌تواند مایع بیشتری تولید کند. این مایع اضافی می‌تواند با اضافه کردن روان‌کننده برای فعال کردن مفصل کمک کند.
تصور می‌شود که کیست سینوویال در پاسخ به این مایع اضافی ایجاد می‌شود. مایع از طریق یک سوراخ از نوع دریچه توپی یک طرفه از کپسول مفصلی خارج می‌شود، اما در یک پوشش سینوویال باقی می‌ماند. این به طور عملکردی، مایع را به یک طرف به داخل کیسه مایع پمپ می‌کند. با این حال، مایع تحت فشار زیادی نیست و معمولاً مشکلات شدیدی ایجاد نمی‌کند.
نقایص عصبی یا سندرم دم اسبی
به همین دلیل، مشکلات جدی مانند نقایص عصبی یا سندرم دم اسبی (از دست دادن کنترل روده و مثانه) حتی برای کیست‌های بسیار بزرگ، بسیار غیر معمول است. درمان کیست‌های سینوویال که باعث تنگی علامت‌دار کمر می‌شوند، درمان تا حد زیادی مانند سایر علل تنگی ستون فقرات کمری است، با این تفاوت که اغلب ناپایداری ستون فقرات در همان مفصل وجود دارد که در صورت نیاز به جراحی باید مورد توجه قرار گیرد.
کیست سینوویال با چه علائمی همراه است؟
برای اکثر افراد، کیست سینوویال هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. اگر کیست سینوویال عصب را فشرده کند، می‌تواند باعث کمردرد، ضعف یا بی‌حسی شود. کیست سینوویال می‌تواند یک طرف ستون فقرات یا هر دو را درگیر کند و می‌تواند در یک بخش ستون فقرات یا در چندین سطح ایجاد شود. شدت علائم بستگی به اندازه و محل کیست دارد. بیشتر اوقات کیست‌ها به دلیل تحریک عصب نخاعی باعث رادیکولوپاتی می‌شوند. علائمی را که کیست سینوویال می‌تواند ایجاد کند، شامل موارد زیر است:
- اگر کیست یا التهاب ناشی از کیست با ریشه عصبی نخاعی تماس پیدا کند، علائم رادیکولوپاتی ایجاد می‌شود. این می‌تواند باعث بروز علائمی همچون سیاتیک، ضعف، بی‌حسی یا مشکل در کنترل عضلات خاص شود.
- لنگش نوروژنیک (گرفتگی و التهاب اعصاب نخاعی) باعث گرفتگی، درد و یا سوزن سوزن شدن در ناحیه کمر، پاها و باسن می‌شود.
- اگر نخاع درگیر باشد، ممکن است باعث میلوپاتی شود. میلوپاتی مشکلاتی را در نخاع ایجاد می‌کند که منجر به بی‌حسی، ضعف و مشکلات تعادلی می‌شود.
- به ندرت، علائم مربوط به سندرم دم اسبی، از جمله مشکلات روده و یا مثانه، ضعف پیش‌رونده ساق پا، و از دست دادن حس در قسمت داخلی ران، باسن و پرینه ممکن است رخ دهد.
کیست سینوویال در قسمت میانی پشت و گردن نادر است. کیست سینوویال قفسه سینه و کیست سینوویال گردن ممکن است باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم مانند بی‌حسی، سوزن سوزن شدن، درد یا ضعف شوند.
تشخیص کیست سینوویال چگونه صورت می گیرد؟
کیست سینوویال به بهترین وجه در اسکن MRI از ستون فقرات قابل مشاهده است. این ضایعه به صورت یک ضایعه شدید با شدت سیگنال مشابه آب ظاهر می‌شود. بررسی بی‌ثباتی ستون فقرات بسیار مهم است، زیرا مفصل در حال تحلیل رفتن است و اغلب یک اسپوندیلولیستزیس دژنراتیو همراه وجود دارد که نشان‌دهنده ناپایداری و ناتوانی مفصل است. شناسایی هرگونه ناپایداری قبل از جراحی برای کیست سینوویال بسیار مهم است، زیرا اگر بی‌ثباتی در زمان جراحی برطرف نشود، اغلب در زمانی دیگر نیاز به جراحی خواهد داشت.
گزینه های درمانی کیست سینوویال ستون فقرات
برخی از کیست‌ها کوچک باقی می‌مانند و علائم کمی ایجاد می‌کنند. کیست‌ها فقط در صورتی نیاز به درمان دارند که علائم ایجاد کنند. گزینه‌های درمانی پیشِ‌رو برای رفع کیست سینوویال عبارت است از:
تغییر سبک زندگی
پزشک شما ممکن است به شما توصیه کنند که از فعالیت‌های خاصی که علائم شما را تشدید می‌کنند، اجتناب کنید. همچنین ممکن است به شما توصیه شود که در طول روز تمرینات کششی انجام دهید و ورزش‌هایی را شروع کنید که وضعیت شما را تشدید نمی‌کند. فیزیوتراپی یا کاردرمانی نیز ممکن است توصیه شود. استفاده متناوب از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) بدون نسخه مانند ادویل (ایبوپروفن) و آلو (ناپروکسن) ممکن است به تسکین دردهای گاه‌به‌گاه کمک کند.
تزریق دارو
دو نوع تزریق وجود دارد که می‌تواند برای کاهش درد مفید باشد: تزریق فاست یا تزریق اپیدورال:
- تزریق فاست: مفصل فاست را می‌توان با یک سوزن کوچک وارد کرد و گاهی‌اوقات می‌توان کیست را با تنفس از طریق مفصل تخلیه کرد. سپس برای کاهش التهاب، استروئید به مفصل تزریق می‌شود.
- تزریق استروئید اپیدورال: رایج‌ترین روش تزریق، تزریق استروئید به اطراف کیست در فضای اپیدورال است که به عنوان تزریق اپیدورال شناخته می‌شود. این کیست را کاهش نمی‌دهد، اما می‌تواند درد را کاهش دهد. اگرچه مکانیسم کاهش درد به خوبی شناخته نشده است، تصور می‌شود که به دلیل کاهش التهاب باشد. در حدود ۵۰% مواقع و نه چندان خوب در ۵۰% مواقع کار می‌کند و متأسفانه، تسکین درد موقتی است.
با این حال، هرچند هر یک از تزریق‌ها در درازمدت چندان قابل اعتماد نیستند، اما منطقی است که یکی از آنها را بر اساس تجویز پزشک خود امتحان کنید، زیرا تنها جایگزین دیگر جراحی است. به طور کلی، بیش از سه تزریق در یک سال توصیه نمی شود. اگر تزریق‌ها تسکین درد کافی را ارائه نکنند یا به سطح عملکرد قابل قبولی برنگردند، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود.
جراحی
رایج‌ترین انواع جراحی ستون فقرات برای کیست سینوویال می‌تواند رفع فشار به تنهایی
یا رفع فشار با فیوژن ستون فقرات باشد. روش‌هایی که در جراحی به کار می‌روند، شامل:
جراحی میکرو دکامپرسیون ستون فقرات
اگر بی‌ثباتی مرتبط با کیست وجود نداشته باشد
(مثلاً عدم وجود اسپوندیلولیستزی دژنراتیو همان‌طور که در تصویر‌برداری فلکشن/اکستنشن دیده می‌شود)،
در این صورت جراحی میکرو دکامپرسیون ریشه عصبی با برداشتن کیست منطقی است. اساساً، این همان
روشی است که برای میکرودیسککتومی استفاده می‌شود و یک جراحی کم‌تهاجمی با بهبودی نسبتاً
سریع است. با این حال، از آنجایی که آسیب‌شناسی مفصلی که باعث ایجاد کیست سینوویال
اصلی شده است، هنوز وجود دارد، کیست می‌تواند دفعه بعد دوباره تشکیل شود.
رفع فشار با جراحی فیوژن ستون فقرات
مطمئن‌ترین روش درمانی برای کیست سینوویال، برداشتن کیست و سپس جوش دادن مفصل است.
ادغام مفصل، تمام حرکات را در آن سطح از ستون فقرات متوقف می‌کند. این قابل اطمینان‌ترین درمان
است، اما همچنین یک جراحی وسیع برای بیمار است. این روش، بیومکانیک در پشت را تغییر می‌دهد،
زیرا یکی از مفاصل، دیگر کار نمی‌کند. سطح L4-L5 بیشترین حرکت را دارد و ادغام آن، استرس بیشتری
را بر سایر سطوح در پایین ستون فقرات ایجاد می‌کند. جراحی فیوژن، یک عمل باز است و حدود شش
تا نه ماه یا بیشتر طول می‌کشد تا فیوژن بهبود یابد. به طور معمول، رفع فشار
و فیوژن به عنوان بخشی از همان روش عمل انجام می‌شود.
مواردی را که هنگام تعیین هر یک از درمان ها باید در نظر بگیرید
هنگام تصمیم‌گیری برای درمان، بیماران باید تصمیمات خود را بر اساس سه عامل اصلی قرار دهند:
- میزان دردی که دارند.
- مدت زمان علائم آنها
- میزان اختلالی که در زندگی آنها ایجاد می‌کند.
اگر درد نسبتاً حاد و قابل تحمل باشد، احتمالاً معقول است که بیمار فعالیت‌های خود را اصلاح کند.
اگر درد شدید باشد، ممکن است تزریق منطقی‌تر باشد. درد شدید باشد و برای مدتی ادامه
داشته باشد (مثلاً سال‌ها)، یا اگر تزریق‌ها مؤثر نبوده‌اند، عمل جراحی منطقی‌تر است.
برای بیمارانی که جوان‌تر و فعال‌تر هستند، آزمایش میکرودکامپرسیون احتمالاً یک گزینه معقول
است، تا زمانی که ناپایداری شدید مفاصل وجود نداشته باشد. جراحی میکرودکامپرسیون با
آگاهی از اینکه ممکن است انجام فیوژن در آینده ضروری باشد، انجام می‌شود. برای بیماران
مسن‌تر یا کم‌تحرک، ممکن است جراحی فیوژن منطقی‌تر باشد، زیرا فشار ناشی از فیوژن
به مفاصل دیگر در این بیماران زیاد نیست و تنها یک روش لازم است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
کیست‌های سینوویال که علائمی ایجاد نمی‌کنند، معمولاً نیازی به درمان ندارند و ممکن است فرد حتی متوجه وجود آن
نشود. با این حال، افرادی که علائمی دارند که ممکن است نشان‌دهنده کیست سینوویال باشد، مانند
کمردرد مکرر و سیاتیک، باید به پزشک مراجعه کنند.
کلام پایانی
از آنجایی که کیست سینوویال اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند، ممکن است فرد از داشتن کیست آگاه نباشد.
با این حال، کیست‌ها گاهی اوقات می‌توانند به ستون فقرات و اعصاب اطراف فشار وارد کنند که می‌تواند
منجر به درد و سایر مشکلات شود. افرادی که کمردرد بی‌دلیل یا پادرد، مشکل در راه رفتن یا سیاتیک
دارند، باید برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنند. گزینه‌های درمانی برای کیست سینوویال شامل استراحت،
جستجوی فیزیوتراپی و کاردرمانی و مصرف داروهای ضد درد است. برای افرادی که علائم شدیدتری دارند،
پزشک ممکن است تزریق استروئید یا برداشتن کیست را با جراحی توصیه کند.
به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیکها و بخش های درمانی :
کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان باشگاه بدنسازی ایرانیان کلینیک لاغری و زیبایی ایرانیان استخر آب درمانی ایرانیان فروشگاه اینترنتی محصولات طبی و پزشکی
فیزیوتراپی ایرانیان ، طی سال ها فعالیت همیشه در تلاش است تا خدمات زیر را ارائه نماید.
الکتروتراپی ، تکارتراپی ، مگنت تراپی ، فیزیوتراپی ورزشی ، لیزرتراپی ( لیزر پرتوان ) ، اولتراسوند US ، فیزیوتراپی کمر ، فیزیوتراپی زانو ، فیزیوتراپی دست ، فیزیوتراپی گردن ، فیزیوتراپی سکته مغزی ، فیزیوتراپی پارکینسون ، فیزیوتراپی پا ، فیزیوتراپی درد پاشنه پا ، فیزیوتراپی خارپاشنه ، فیزیوتراپی ACL ، فیزیوتراپی کف لگن ، فیزیوتراپی بارداری ، فیزیوتراپی کودکان ، ماساژ درمانی ، باشگاه ورزشی ، آب درمانی و …
