درمان پوکی استخوان

پوکی استخوان وضعیتی است که در آن، تراکم استخوان کم است. ساختار بافتی استخوان

خراب می‌شود و در نتیجه خطر شکستگی را افزایش می‌دهد. پوکی استخوان به خودی خود

باعث ایجاد درد یا علائم واضح نمی‌شود. عوارض ناشی از این بیماری، از جمله شکستگی

مهره‌ها، ممکن است منجر به کمردرد و محدودیت حرکتی شود. برای تشخیص زود هنگام

پوکی استخوان و همچنین شناسایی افراد در معرض خطر شکستگی ناشی از این بیماری،

روش‌های مختلفی وجود دارد.

یکی از این روش‌ها، غربالگری عوامل خطر بر اساس سن و جنس می‌باشد. اگر غربالگری،

شدت پوکی استخوان را مشخص کند، ممکن است آزمایش تراکم استخوان (تراکم سنجی)

تجویز شود. به طور کلی، همه زنان بالای ۶۵ سال و زنان یائسه جوان‌تر با عوامل خطر باید

از نظر تراکم استخوان، غربالگری شوند. توصیه می‌ّشود که زنان در سن ۵۰ سالگی مورد

آزمایش قرار گیرند. توصیه رسمی برای مردان که کمتر در معرض خطر هستند، وجود ندارد.

اما به طور کلی توصیه می‌شود که مردان بالای ۷۰ سال تحت غربالگری قرار گیرند.

علائم و عوارض پوکی استخوان

پوکی استخوان به خودی خود باعث ایجاد درد یا علائم واضح نمی شود. عوارض زمانی ایجاد می‌شود که از دست دادن استحکام استخوان باعث می‌شود ستون فقرات نتواند در برابر فشارهای روزمره، مقاومت کند. هنگامی که استخوان‌‌های شما در اثر پوکی استخوان ضعیف شده‌اند، ممکن است علائم و نشانه‌هایی داشته باشید که شامل موارد زیر است:

• کمر درد که ناشی از شکستگی یا فروپاشی مهره‌های ستون فقرات است.
• از دست دادن قد در طول زمان
• احساس قوز در قسمت فوقانی کمر که مهره‌ها در آن شکسته شده است و باعث تغییر منحنی ستون فقرات می‌شود.
• استخوانی که خیلی راحت‌تر از آنچه انتظار می‌رود، می‌شکند.
• از دست دادن تحرک و بی ثباتی در حین فعالیت روزانه به دلیل ضعیف شدن استخوان‌ها.
• عوارض تنفسی و قلبی عروقی هنگامی که شکستگی‌های متعدد، تنه را کوتاه کرده و شکم را فشرده می‌کند.
• از دست دادن عزت نفس، از دست دادن استقلال، تغییرات خلقی

علل ابتلا به پوکی استخوان

استخوان‌های شما در حالت تجدید مداوم هستند. استخوان جدید ساخته می‌شود و استخوان قدیمی تجزیه می شود. وقتی جوان هستید، بدن شما سریع‌تر از اینکه استخوان قدیمی را تجزیه کند و توده استخوانی شما افزایش می‌یابد، سریعتر می‌سازد. پس از اوایل دهه ۲۰ این روند کند می‌شود و اکثر افراد تا ۳۰ سالگی به حداکثر توده استخوانی خود می‌رسند. با افزایش سن، توده استخوانی سریع‌تر از آنچه ایجاد می‌شود، از بین می‌رود. میزان احتمال ابتلا به پوکی استخوان تا حدودی بستگی به میزان توده استخوانی شما در جوانی دارد.

حجم توده استخوانی تا حدی ارثی است و همچنین بر اساس گروه‌های نژادی مختلف، متفاوت است. هرچه توده استخوانی شما بیشتر باشد، استخوان بیشتری در بانک استخوانی خود دارید. این باعث می‌شود با افزایش سن، احتمال ابتلا به پوکی استخوان کمتر شود.

شکستگی‌های فشاری ناشی از پوکی استخوان

تنش‌های جزئی منظم می‌تواند باعث ایجاد شکستگی‌های کوچک در سراسر ستون فقرات شود. شکستگی ممکن است اولین علامت ظاهری پوکی استخوان باشد. قسمت وسیع و مسطح مهره،  قسمتی از ستون فقرات است که از استحکام کم استخوان برخوردار است و مستعد شکستگی است. هنگامی که مهره‌ها آنقدر ضعیف هستند که فشار روزانه وارد شده به ستون فقرات (مانند راه رفتن) را تحمل نمی‌کنند. ممکن است شکستگی اتفاق بیفتد که به آن شکستگی فشاری می‌گویند. پوکی استخوان پیشرفته می‌تواند منجر به شکستگی‌های فشاری متعدد در سراسر ستون فقرات شود.

علائم شکستگی فشاری ممکن است به طور ناگهانی ایجاد شود. به عنوان مثال، فرد ممکن است زمین بخورد و ناگهان دچار کمردرد شود که در حالت نشسته یا ایستاده، بدتر می‌شود. درد ناشی از شکستگی هنگام خوابیدن (کاهش وزن از ستون فقرات) بهتر احساس‌می شود.

چه زمانی پوکی استخوان جدی است؟

در مراحل اولیه، پوکی استخوان با هیچ علامتی واضح مانند کمردرد یا بی‌ثباتی، عوارضی ایجاد نمی‌کند. اگر پوکی استخوان در این مرحله تشخیص داده شود، از طریق غربالگری معمول و مطالعات تشخیصی معمولاً شدید نیست. در چنین مواقعی، می‌توان به طور موثر آن را به تأخیر انداخت یا از شکستگی جلوگیری کرد. در برخی موارد، پوکی استخوان تنها زمانی قابل تشخیص است که شکستگی رخ دهد.

اگر فردی مبتلا به پوکی استخوان به همراه یک یا چند شکستگی در ستون فقرات یا لگن تشخیص داده شده است، ممکن است شدید تلقی شود. پوکی استخوان شدید در ستون فقرات، می‌تواند باعث درد و ناتوانی قابل توجهی در کمر یا گردن شود.

عوامل موثر در سبک زندگی که خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهند

پوکی استخوان باعث از دست دادن بیش از حد استخوان، ساختن استخوان بسیار کم یا هر دو می‌شود. این وضعیت باعث می‌شود که استخوان‌ها بسیار ضعیف شده و شما را در معرض شکستن استخوان‌ها در حین فعالیت عادی قرار دهد. وقتی پوکی استخوان دارید، به ویژه در موارد پیشرفته، حتی عطسه نیز می‌تواند استخوان ها را بشکند. نمی‌توان پیش بینی کرد آیا به پوکی استخوان مبتلا می‌شوید یا خیر.

اما برخی رفتارها وجود دارد که خطر ابتلا را افزایش می‌دهد. برخی از این موارد قابل حل و تغییر است در حالی که برخی دیگر قابل تغییر نیستند. عوامل موثر برای افزایش احتمال پوکی استخوان وجود دارد که می‌توانید آنها را کنترل و یا مدیریت کنید. از جمله:

رژیم غذایی

عادات غذایی می‌تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد. این یک عامل خطر است که می‌توان آن را مدیریت کرد. رژیم غذایی بدون مقدار کافی کلسیم و ویتامین D می‌تواند به ضعف استخوان‌ها کمک کند. به دلیل آن‌که کلسیم به استخوان سازی کمک می‌کند و ویتامین D به حفظ استحکام و سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. برای مثال لبنیات سرشار از کلسیم هستند که امروزه به برخی از محصولات غیر لبنی نیز، کلسیم اضافه کرده‌اند. همچنین می‌توانید کلسیم را از مکمل‌ها دریافت کنید. با این حال، متخصصان توصیه می‌کنند که تا حد ممکن کلسیم را از غذا دریافت کنید.

ویتامین D به طور طبیعی در ماهی‌های چرب مانند ماهی آزاد و ماهی تن وجود دارد. همچنین به شیر، شیر سویا و برخی غلات، ویتامین D اضافه می‌شود. پوست شما همچنین از نور خورشید، ویتامین D تولید می‌کند. اما به دلیل خطر سرطان پوست، دریافت ویتامین D اغلب از منابع دیگر توصیه می‌شود. افراد همچنین از مکمل‌ها برای برآوردن نیاز ویتامین D خود استفاده می‌کنند. اما باید مراقب باشند که بیش از حد دریافت نکنند، زیرا بسیاری از مکمل‌های دیگر حاوی این ویتامین هستند.

میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند پتاسیم و ویتامین C هستند که به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند. کمبود غذاهای حاوی این مواد مغذی می‌تواند بر تراکم استخوان تأثیر منفی بگذارد و به طور کلی به سلامت ضعیف‌تری منجر شود. افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی به دلیل محدودیت شدید رژیم غذایی و عدم دریافت مواد مغذی ممکن است دچار پوکی استخوان شوند.

ورزش

 یک عامل خطر اصلی برای پوکی استخوان، یک شیوه زندگی بی تحرک است. بنابراین رعایت یک برنامه ورزشی منظم در طول زندگی برای حفظ سلامت استخوان‌ها مهم است. به طور خاص، انجام تمرینات به منظور حفظ وزن مناسب، می‌تواند منجر به سازگاری در رشد استخوان شود. این کار باعث می‌ّشود تا تراکم و استحکام استخوان افزایش یابد. تمرینات با تأثیر زیاد می‌تواند به ساخت و حفظ توده استخوانی کمک کند. نمونه‌هایی از تمرینات با تأثیر بالا عبارتند از:

• پیاده روی
• رقصیدن
• دویدن
• تمرینات تقویت عضلات مانند بلند کردن وزنه
• تایچی
• یوگا
• پیلاتس

اگر غیر فعال باشید، استخوان‌های شما آنقدر قوی نمی‌شوند. عدم تحرک منجر به محافظت کمتر در برابر پوکی استخوان می‌شود. بیماران مبتلا به پوکی استخوان باید قبل از شروع برنامه ورزشی جدید با پزشک خود مشورت کنند. این کار باعث می‌شود تا اطمینان حاصل شود که تمرینات بی خطر هستند. اگر فردی قبلاً دچار شکستگی شده است، معمولاً گزینه‌های تمرین به منظور جلوگیری از آسیب بیشتر محدود است.

سیگار کشیدن و مصرف الکل

سیگار کشیدن و نوشیدن الکل بیش از حد می‌تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد. یک منبع معتبر تحقیق نشان می‌دهد که کشیدن سیگار ممکن است منجر به از دست دادن استخوان و افزایش خطر شکستگی شود. تغییرات هورمونی ناشی از سیگار کشیدن ممکن است فعالیت و عملکرد سلول‌های استخوانی را نیز تغییر دهد. خبر خوب این است که به نظر می‌رسد اثرات سیگار بر سلامت استخوان‌ها برگشت پذیر است. این به این معنی است که اگر سیگار می‌کشید، ترک سیگار می‌تواند کمک کننده باشد.

مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث از بین رفتن استخوان و شکستگی استخوان شود. با این حال، اکثر متخصصان شروع به نوشیدن برای مزایای احتمالی سلامتی توصیه نمی‌کنند. خطرات سلامتی ناشی از نوشیدن می‌تواند بسیار زیاد باشد. مزایای مشابه را معمولاً می‌توان با روش‌های دیگر مانند رژیم غذایی یا ورزش به دست آورد.

فیزیوتراپی چگونه می‌تواند به پوکی استخوان کمک کند؟

پوکی استخوان یک بیماری پیشرونده است که در صورت عدم درمان یا عدم تشخیص به موقع تشدید می‌شود. در مدیریت و درمان پوکی استخوان، فیزیوتراپی موثر است. این به استراتژی‌های مدیریت درد کمک می‌کند و وضعیت و تعادل را بهبود می‌بخشد. در نتیجه ماهیچه‌ها و استخوان‌ها را تقویت می‌کند. بالا بردن وزنه و تمرینات ضربه‌ای، کمتر می‌تواند با افزایش قدرت استخوان، خطر شکستگی را کاهش دهد. بسیاری از مبتلایان به پوکی استخوان از انجام تمرینات قدرتی و ورزش‌های دیگر می‌ترسند.

سیستم فیزیولوژیکی

برای بهبود عملکرد سیستم فیزیولوژیکی باید بار بیشتری از حد معمول در معرض دید قرار گیرد. به طور روزمره، اسکلت باید با نیروهایی بزرگتر از نیروهایی که برای بهبود قدرت متحمل می‌شود، برخورد کند. برای بهبود ثبات و قدرت کلی، فیزیوتراپیست شما یک برنامه ورزشی مناسب طراحی می‌کند. این کار خطر زمین خوردن و شکستگی‌های مربوط به سقوط را کاهش می‌دهد. زیرا این تمرین باعث تقویت استخوان‌ها و ماهیچه‌ها می‌شود. فیزیوتراپی از طریق تمرینات هماهنگ و متعادل به کاهش خطر سقوط کمک می‌کند.

تمرینات بهبود تعادل کمک

هنگام راه رفتن در فضاهای باریک یا راه رفتن روی سطوح ناپایدار، این تمرینات به بهبود تعادل

کمک می‌کند. بیمارانی که با محرک‌های خارجی به چالش کشیده شوند، قادر خواهند بود تعادل

خود را حفظ کنند. همچنین از طریق تمرینات تقویتی و ملایم حرکتی، هدف فیزیوتراپیست بهبود

وضعیت کلی بدن است. شکستگی تدریجی مهره قفسه سینه و گود شدن مهره به دلیل افزایش

خم شدن از طریق ستون فقرات قفسه سینه است. با وضعیت بد بدن، وضعیت بدتر می‌شود.

با انجام تمرینات ورزشی به نوبه خود می‌توان به حفظ وضعیت بدنی بالا و بالا بردن قدرت پشتی

و مرکزی کمک کرد.برای همه کسانی که از پوکی استخوان رنج می‌برند، هیچ رژیم ورزشی

واحدی وجود ندارد. بر اساس ارزیابی پزشکی، دامنه حرکتی، راه رفتن و یا تناسب اندام برای

هر بیمار باید به طور خاص تنظیم شود. در فعال‌سازی مجدد و ارزیابی، فیزیوتراپیست دارای

مهارت‌های تخصصی است. در واقع فیزیوتراپ‌ها می‌توانند برنامه‌های مشاوره‌ای مبتنی بر

شواهد، آموزش و ورزش ارائه دهند.

کلام پایانی

پوکی استخوان می‌تواند تحت تأثیر چندین اقدام پیشگیرانه قرار گیرد. بسیاری از این اقدامات

شامل عادات روزانه و عوامل شیوه زندگی است که به حفظ سلامت استخوان‌ها در طول زندگی

کمک می‌کند. به منظور به حداقل رساندن خطر ابتلا به پوکی استخوان، مهم است که بیماری

زمینه‌ای را به دقت مدیریت کنید. همچنین یک پزشک متخصص و یا فیزیوتراپ می‌تواند راهکارهایی

را برای کمک به ایجاد عادات غذایی سالم و ورزش توصیه کند. این موجب کاهش خطر کلی پوکی

استخوان در مراحل بعدی زندگی می‌ّشود. بنابراین ایجاد عادات سبک زندگی سالم در صورتی

که افراد از قبل دارای عوامل خطر شناخته شده باشند، بسیار مهم است.

بهترین فیزیوتراپی در اصفهان فیزیوتراپی ایرانیان با پیشرفته ترین و مجهزترین

دستگاه های روز دنیا در خدمت شما عزیزان می باشد