این مقاله را با دیگران به اشتراک بگذارید
تفاوت بین دنده‌های کبود و شکسته
اگر به قفسه سینه آسیبیی وارد شده باشد، ممکن است دنده دچار کبودی یا شکستگی شده باشد. هر دو این آسیب ها می توانند واقعاً دردناک باشند، و گاهی اوقات تشخیص تفاوت فقط بر اساس علائم شما دشوار است.
تشخیص تفاوت بین دنده‌های کبود و شکسته
اگر به دنده‌های شما صدمه وارد شده است، ممکن است اصطلاحات کبودی یا شکستگی را بشنوید. اگرچه آن‌ها آسیب‌های مشابهی دارند، اما تفاوت‌های کلیدی دارند. هر زمان که ضربه‌ای به قفسه سینه وارد شود، می‌تواند به دنده آسیب وارد کند. تصادفات رانندگی و ورزش، از علل شایع هستند. اگر قفسه سینه شما آسیب‌دیده است، ممکن است دنده شما دچار کبودی، ترک‌خوردگی و یا شکستگی شده باشد. هر سه این‌ها می‌توانند واقعاً دردناک باشند و گاهی اوقات تشخیص تفاوت، فقط بر اساس علائم، دشوار است. به خواندن این مقاله ادامه دهید تا در مورد تفاوت بین دنده‌های کبود شده و شکسته، نحوه تشخیص هر کدام و نحوه درمان آن‌ها بیشتر بدانید.
آناتومی قفسه سینه
قفسه سینه، شامل چندین ساختار و اندام مهم است. قفسه سینه از برخی از مهم‌ترین اندام‌ها محافظت می‌کند که شامل قلب و ریه‌ها می‌شود. قفسه سینه شامل ۱۲ استخوان در هر طرف است که به سه نوع مختلف تقسیم می‌شود:
- هفت دنده اول به جناغ سینه (استخوان سینه) متصل می‌شود.
- دنده‌های ۸، ۹ و ۱۰ را دنده‌های کاذب می‌نامند، زیرا آن‌ها به غضروف، نه استخوان، بلکه به دنده‌های بالای خود می‌چسبند.
- دنده‌های ۱۱ و ۱۲ را دنده‌های شناور می‌نامند. آن‌ها به جناغ سینه یا سایر دنده‌ها متصل نیستند. تنها نقطه اتصال آن‌ها، مهره‌ها (استخوان‌های ستون فقرات) است.
ضربه به قفسه سینه، نه تنها دنده‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد. همچنین می‌تواند به جناغ سینه، ستون فقرات و اندام‌های قفسه سینه و شکم آسیب برساند.
تعریف اصطلاحات دنده کبود و شکسته
دیواره قفسه سینه می‌تواند به طرق مختلف آسیب ببیند. بیشتر اوقات، این نتیجه ضربه شدید نیرویی در هنگام تصادف یا سقوط است. استخوان‌های قفسه سینه و جناغ سینه می‌توانند ترک بخورند و یا شکسته شوند. ماهیچه‌های حمایت کننده از قفسه سینه نیز ممکن است آسیب ببینند، کشیده شوند یا کبود شوند. برای درک آسیب شما، به اصطلاحاتی که پزشکان در چنین موقعیتی استفاده می‌کنند، می‌پردازیم:
دنده‌های کبود
اصطلاح “دنده کبود شده” زمانی استفاده می‌شود که دنده‌ها آسیب دیده باشند، اما استخوان‌ها درگیر نباشند. درد دنده کبود شده، ناشی از فشار یا آسیب به موارد زیر است:
- بافته‌ای نرم
- غضروف
- عضلات دیواره قفسه سینه
به اندازه یک استراحت، جدی به نظر نمی‌رسد. با این حال، این آسیب‌ها می‌توانند بسیار دردناک باشند.
دنده شکسته
شکستگی دنده‌ها می‌تواند شکستگی‌های منظم یا شکستگی‌های تنشی باشد. این‌ها می‌توانند در اثر استفاده بیش از حد ایجاد شوند که اغلب، این آسیب‌ها، در ورزشکاران رایج هستند. استخوان جناغ نیز ممکن است دچار شکستگی شود. اصطلاح دنده ترک‌خورده گاهی اوقات برای توصیف دنده یا قفسه سینه شکسته استفاده می‌شود.
بزرگ‌ترین تفاوت بین دنده‌های کبود و شکسته
هم دنده‌های شکسته و هم دنده‌های کبود، می‌توانند در اثر صدمات وارده به قفسه سینه ایجاد شوند. ممکن است آن‌ها احساس مشابهی داشته باشند، اما چند تفاوت مهم وجود دارد:
- دنده کبود شده، آسیبی به استخوان است که باعث شکستگی استخوان نمی‌شود؛ مانند کبودی است، با این تفاوت که نمی‌توانید آن را ببینید، زیرا روی استخوان است (اگرچه ممکن است در همان ناحیه، کبودی پوست نیز داشته باشید). کبودی دنده معمولاً با آسیب‌های کم‌تر شدید مانند زمین خوردن اتفاق می‌افتد.
- دنده شکسته، شکستگی واقعی در استخوان را توصیف می‌کند. معمولاً آسیب جدی‌تر از کبودی است. اگر جراحت شامل نیروی زیادی باشد، احتمال شکستگی دنده شما بیشتر است. به عنوان مثال، در نتیجه یک تصادف اتومبیل با سرعت بالا. دنده شکسته معمولاً دردناک‌تر است و ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا بهبود یابد. گاهی اوقات، حتی یک آسیب کم ضربه هم می‌تواند باعث شکستگی دنده‌ها شود. این می‌تواند برای افرادی که استخوان‌های ضعیف‌تری دارند، مانند افراد مسن مبتلا به پوکی استخوان، یا افرادی که از داروهای خاصی استفاده می‌کنند، صدق کند.
علائم دنده آسیب‌دیده
هر گونه آسیب دنده می‌تواند بسیار دردناک باشد. مدیریت آن از درد در بعضی جاها سخت‌تر است. بر خلاف بازو یا پا، دنده‌های شما را نمی‌توان با گچ یا بریس بی‌حرکت کرد. هر بار که نفس می‌کشید، حرکت می‌کنند. این ساختارها نیز بخشی از اکثر حرکات طبیعی بدن هستند. می‌تواند باعث شود که شما بخواهید بی‌حرکت بمانید؛ اما این یک ایده مفیدی نیست، چون می‌تواند آسیب را بدتر کند یا منجر به عوارض شود. علائم کبودی یا شکستگی دنده‌ها عبارت‌اند از:
- درد وحشتناک
- حساس به لمس
- تورم یا کبودی قابل‌مشاهده
این درد شدید ممکن است زمانی بدتر شود که در ناحیه کمر بچرخید، بازوها یا شانه‌های خود را حرکت دهید، دم یا سرفه کنید. ممکن است در هنگام آسیب‌دیدگی صدای ترکیدن بشنوید. این می‌تواند به معنای شکستگی استخوان باشد.
علائم آسیب‌های جدی دنده
با صدمات جدی دنده، قفسه سینه شما ممکن است به وضوح، تغییر شکل دهد. این می‌تواند نشانه شکستگی دنده‌های متعدد باشد. آسیب شدید به دنده‌ها، می‌تواند منجر به شل شدن قفسه سینه شود. باعث می‌شود حرکت قفسه سینه شما برخلاف آنچه هنگام نفس کشیدن باید باشد، عمل کند. در قفسه سینه شکسته شده، حداقل سه دنده در دو یا چند مکان شکسته می‌شود. این شکستگی معمولاً در اثر ضربه شدید، مانند تصادف رانندگی ایجاد می‌شود.
عوارض شکستگی دنده
پنومونی، یکی از عوارض شایع شکستگی دنده‌ها است. زمانی ایجاد می‌شود که به دلیل درد در مقابل سرفه، مقاومت می‌کنید. در یک مطالعه، یک دنده شکسته، خطر ابتلا به پنومونی را تا حدود ۴ درصد افزایش داد. دو دنده شکسته آن را به بیش از ۱۷ درصد رساند. سایر عوامل خطر برای پنومونی پس از شکستگی دنده عبارت‌اند از:
- جنسیت مذکر
- نوشیدن الکل به طور منظم
- استفاده بیشتر از مایع داخل وریدی درست بعد از آسیب
- بالای ۶۵ سال بودن
- بیماری انسدادی مزمن ریه
اگر یک دنده شکسته به ریه آسیب برساند، وضعیتی به نام پنوموتوراکس (ریه فروپاشی شده) می‌تواند ایجاد شود.
دنده‌های شکسته می‌تواند به سایر اندام‌های مجاور نیز آسیب برساند که می‌تواند منجر به هموتوراکس
(خونریزی در حفره قفسه سینه) شود.
عوامل خطر ابتلا به آسیب‌های شایع دنده
ایجاد آسیب‌های دنده، به عوامل مختلفی دارد. عوامل خطر ابتلا به آسیب‌های شایع دنده عبارت‌اند از:
- ابتلا به پوکی استخوان (تراکم استخوان کم)
- مستعد سقوط
- دارای بیش از ۶۵ سال سن
- مبتلا به سرفه مزمن
- مصرف دخانیات
- انجام ورزش‌های تماسی
- انجام ورزش‌هایی با حرکات تکراری بالاتنه مانند قایقرانی.
تشخیص شکستگی دنده
اگر صدمه‌ای به قفسه سینه خود داشته‌اید، ممکن است نیاز به مطالعاتی داشته باشید تا ببینید آیا یک یا چند دنده شما دچار شکستگی شده است یا خیر. عکس‌برداری با اشعه ایکس از قفسه سینه می‌تواند نشان دهد که آیا دنده‌های شما شکسته است یا خیر، اگرچه گاهی اوقات شکستگی‌ها به سختی قابل مشاهده است، این امر به ویژه برای شکستگی‌های بسیار کوچک، یا زمانی که عکس‌برداری با اشعه ایکس بلافاصله پس از آسیب انجام می‌شود، صادق است. سی تی اسکن در تشخیص شکستگی‌های دنده، بسیار بهتر از اشعه ایکس است، اما در عین حال بیشتر از اشعه ایکس در معرض اشعه قرار می‌گیرید، بنابراین در صورت امکان باید از انجام آن‌ها اجتناب شود.
سی تی اسکن، یک تصویر سه‌بعدی از قفسه سینه است؛ بنابراین تصویر بسیار بهتری از دنده‌ها و تمام اندام‌های داخل قفسه سینه ارائه می‌دهد. در بیشتر موارد، برای تشخیص شکستگی دنده نیازی به اشعه ایکس یا سی تی اسکن نیست، اما در برخی موارد ممکن است لازم باشد. این به نوع آسیب، علائم و سایر شرایط پزشکی شما بستگی دارد. برخی از دلایلی که ممکن است برای بررسی شکستگی دنده‌ها به مطالعه تصویربرداری نیاز داشته باشید عبارت‌اند از:
- شما یک بزرگسال مسن هستید.
- شما یک بیماری مزمن ریوی مانند COPD (بیماری انسدادی مزمن ریه) دارید.
- شما پوکی استخوان دارید.
- آسیب جدی به نظر می‌رسد.
- در تنفس مشکل دارید یا سطح اکسیژن شما پایین است.
- درد شدیدی دارید.
درمان دنده کبود یا شکسته
نمی‌توانید مدت زمان بهبودی دنده‌های کبود یا شکسته را تسریع کنید، اما درمان خوب برای جلوگیری از عوارضی مانند ذات‌الریه مهم است. دنده‌های شکسته و کبود می‌توانند باعث درد شدید شوند که تنفس را محدود کند. اگر نفس‌های شما واقعاً کم‌عمق است، به این معنی است که ریه‌های شما به طور کامل منبسط نمی‌شوند و قسمت‌های پایینی ریه‌ها خالی می‌شوند. این مناطق تخلیه‌شده، در معرض خطر عفونت هستند که می‌تواند منجر به ذات‌الریه شود. ذات‌الریه منجر به سرفه، درد بیشتر و سطوح پایین اکسیژن می‌شود. بهبودی از ذات‌الریه در بهترین زمان سخت است، اما زمانی که دچار شکستگی دنده می‌شوید، سخت‌تر می‌شود. از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از ذات‌الریه پس از شکستگی دنده عبارت‌اند از:
· کنترل خوب درد: اکثر مردم از داروهای ضد درد استفاده می‌کنند. در برخی موارد، داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن کافی خواهد بود. استفاده از کیسه یخ در ناحیه آسیب‌دیده نیز می‌تواند به کاهش درد کمک کند. اگر درد شدیدتر باشد، ممکن است به داروهای مسکن با نسخه قوی‌تری نیاز داشته باشید.
· تمرینات تنفس عمیق: برای اینکه ریه‌های خود به طور کامل باد شوند، باید تنفس عمیق را تمرین کنید. گاهی اوقات ممکن است به یک دستگاه دستی مخصوص به نام اسپیرومتر نیاز داشته باشید که می‌تواند به شما در افزایش تنفس عمیق کمک کند.
از پیچاندن قفسه سینه برای بستن دنده‌ها خودداری کنید. این کار توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند توانایی شما را برای کشیدن نفس عمیق محدود کند. اگر نیاز به سرفه کردن یا حرکت به روش خاصی دارید که می‌دانید دردناک است، می‌توانید به طور موقت قفسه سینه را با دست یا یک بالش برای کمک نگه دارید. در موارد بسیار جدی، شکستگی دنده ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان داشته باشد تا در خانه. در موارد بسیار نادر، شکستگی‌های دنده ممکن است نیاز به درمان با روش‌های خاصی داشته باشند، مانند کار گذاشتن لوله در قفسه سینه، برای آزاد کردن یک ریه فروریخته (که پنوموتوراکس نیز نامیده می‌شود) یا جمع‌آوری خون در قفسه سینه.
چگونه می‌توانم درد را تحت کنترل داشته باشم؟
همان‌طور که گفته شد، علامت اصلی شکستگی دنده‌ها، درد مداوم است، بنابراین کنترل این درد و ناراحتی برای بهبودی بهتر، ضروری است. کاهش درد، حتی درد اندک، می‌تواند به شما این امکان را بدهد که به طور طبیعی نفس بکشید و بدون ناراحتی زیاد، سرفه کنید.
· داروی تجویزی: در ابتدا، احتمالاً برای کمک به شما در چند روز اول، داروهای مسکن تجویز می‌شود. نمونه‌های رایج این داروها عبارت‌اند از: اکسی کدون (Oxycontin) و هیدروکودون (Vicodin).
· داروهای بدون نسخه: بعد از اینکه درد اولیه را پشت سر گذاشتید و می‌خواهید داروهای تجویزی را با دارو بدون نسخه جایگزین کنید. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، مانند ایبوپروفن (Advil) یا ناپروکسن (Aleve)، باید این کار را انجام دهند.
توجه داشته باشید که مصرف هر گونه دارو باید تحت نظر پزشک و با توجه به شرایط سلامتی شما باشد. همچنین می‌توانید برای تسکین بیشتر، یک کیسه یخ سرپوشیده را به مدت ۲۰ دقیقه هر بار سه بار در روز روی آن ناحیه نگه دارید. دردی که بیش از سه هفته طول بکشد یا بدتر شود، باید به پزشک اطلاع داده شود.
چرا نفس عمیق این‌قدر مهم است؟
کشیدن نفس‌های عمیق و بزرگ باعث می‌شود ریه‌های شما که توسط قفسه سینه محافظت می‌شوند، منبسط شوند.
معمولاً در شرایط عادی، انجام تنفس عمیق مشکلی نیست؛ اما اگر دنده شما شکسته یا آسیب دیده است، نفس عمیق
کشیدن می‌تواند دردناک باشد. تنفس‌های کم‌عمق می‌تواند خطر ابتلا به ذات‌الریه و سایر بیماری‌های تنفسی را افزایش دهد.
به همین دلیل است که احتمالاً با انجام برخی تمرینات تنفسی در حین بهبودی به خانه فرستاده می‌شوید. حتی ممکن است
به شما توصیه شود که با یک درمانگر تنفسی کار کنید.بخشی از درمان شما ممکن است شامل استفاده از اسپیرومتر
باشد که دستگاهی است که حجم هوایی را که وارد و خارج می‌کنید اندازه‌گیری می‌کند. این به شما درک بهتری از
احساسی که باید برای یک نفس عمیق و کامل داشته باشید، می‌دهد. برای کمک به کاهش درد، درست قبل از
شروع تمرینات تنفسی، داروهای مسکن خود را مصرف کنید. نگه داشتن یک بالش به آرامی، اما محکم، روی قفسه
سینه ممکن است درد را کاهش دهد. فقط روی نفس کشیدن آرام، پیوسته و عمیق کار کنید.
بهبودی چقدر طول می‌کشد؟
هر آسیب دنده و دوره نقاهت، منحصربه‌فرد است، اما به طور کلی، دنده‌های شکسته حدود شش هفته طول می‌کشد
تا بهبود یابند. اگر شکستگی خفیف باشد، این بازه زمانی می‌تواند کوتاه‌تر باشد. اگر اندام‌های داخلی، مانند ریه‌های
شما نیز آسیب دیده باشند، بهبودی کامل ممکن است طولانی‌تر شود. این امر به ویژه در مواردی که برای ترمیم آسیب
به جراحی نیاز داشته باشید صادق است.
آیا علائم یا علائمی وجود دارد که باید نگران آن باشم؟
گاهی اوقات، آسیب‌های دنده می‌تواند به ریه‌های شما آسیب برساند. معمولاً هر گونه آسیب ریوی در طول معاینه اولیه تشخیص
داده می‌شود؛ اما گاهی اوقات، آسیب‌های ریه بلافاصله قابل‌توجه نیستند. با بهبودی، باید مراقب هر گونه نشانه‌ای از سوراخ
شدن ریه یا ذات‌الریه باشید. همچنین اگر علائم زیر را تجربه کردید، فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید:
- مشکل در نفس کشیدن
- سرفه کردن موکوس بیشتر یا سرفه کردن مخاط غلیظ‌تر
- سرفه کردن همراه با خون
- لب‌های آبی
- تب ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۸.۸ درجه سانتی‌گراد) یا بالاتر
کلینیک مجهز و تخصصی فیزیوتراپی ایرانیان
به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان، باشگاه بدنسازی ایرانیان و
استخر آب درمانی ایرانیان تمام تلاش خود را برای بهبود بیماران به کار گرفته است. این مجموعه تحت مدیریت
علی رضا صدیقی و دکتر مهدی صدیقی متخصص طب فیزیوتراپی و توانبخشی اداره می گردد.برای آشنایی بیشتر با
مجموعه سلامت ایرانیان و خدمات ارائه شده توسط این مجموعه می توانید به صفحه
اینستاگرام مجموعه سلامت ایرانیان مراجعه نمایید.