سندرم تونل کارپال (CTS)

سندرم تونل کارپال یکی از اختلالات مرتبط با ناحیه کف و مچ دست است. این اختلال در اثر ایجاد فشار بر روی عصب میانی دست به وجود می آید. عصب میانی از درون یک کانال نسبتا تنگ تحت عنوان تونل کارپال عبور می کند. هر گاه به هر دلیلی بر…
سندرم تونل کارپال CTS
مقالات فیزیوتراپی

این مقاله را با دیگران به اشتراک بگذارید

سندرم تونل کارپال CTS

سندرم تونل کارپال یا CTS یکی از اختلالاتی است که به دلیل اعمال فشار بر عصب مدیان به وجود می آید. استخوان ها و رباط هایی که در کف دست راست قرار دارند، گذرگاه باریکی را احاطه کرده اند که به آن تونل کارپال می گویند. در صورتی که عصب میانی موجود در آن فشرده گردد، علائمی مانند گزگز، بی حسی و احساس ضعف در بازو و دست بروز می کند.

درمان سندرم تونل کارپال به کمک روش های درمانی نظیر فیزیوتراپی، مصرف دارو و جراحی قابل انجام است. روش درمانی فیزیوتراپی منجر به حرکت مکرر دست شده و مشکل فشردگی عصب را به تدریج رفع خواهد کرد. فیزیوتراپی کمک می کند تا کرختی و سوزن سوزن شدن دست از بین رفته و مچ و کف دست عملکرد بهتری پیدا کنند. دارو درمانی و تزریق داروهای غیر استروئیدی و کورتیزون باعث کاهش درد و التهاب در ناحیه می شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی سندرم تونل کارپال، علائم این سندرم و نحوه تشخیص و درمان آن بپردازیم.

علت بروز سندرم تونل کارپال CTS چیست؟

اصلی ترین دلیل بروز سندرم تونل کارپال، وارد شدن فشار شدید بر عصب مدیان است. تونل کارپال یک گذرگاه عبوری از ساعد و مچ دست به سمت کف دست است. عصب میانی از درون تونل کارپال عبور کرده و به کف دست می رسد. این عصب همه نواحی کف دست به غیر از انگشت کوچک را احاطه کرده و سیگنال های عصبی لازم را به ماهیچه های دست و اطراف شست انتقال می دهد.

حال اگر عصب میانی عبور کننده از تونل کارپال به هر دلیلی تحت فشار قرار گیرد و یا تحریک شود، منجر به بروز سندرم تونل کارپال می گردد. برای مثال، فردی که در ناحیه مچ دست دچار شکستگی شود، با احتمال بالا به این اختلال دچار خواهد شد. زیرا شکستگی ممکن است باریکی تونل کارپال را در پی داشته و به عصب فشار وارد کند. برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید نیز وجود تورم و التهاب باعث می شود تا تونل کارپال تنگ تر از حالت عادی باشد.

سندرم تونل کارپال معمولا از یک دلیل واحد به وجود نمی آید. در واقع، بروز این اختلال زمانی صورت می گیرد که دو یا چند عامل در هم ادغام شده و منجر به ایجاد این سندرم گردند.

اختلال سندرم تونل کارپال چه علائمی دارد؟

سندرم تونل کارپال یک اختلال تدریجی است که در یک بازه زمانی نسبتا طولانی بروز می کند. برخی از مهم ترین علائم تدریجی این سندرم را در ادامه توضیح خواهیم داد.

احساس سوزن سوزن شدن و بی حسی

اصلی ترین علامت بروز سندرم تونل کارپال احساس بی حسی و یا گزگز در انگشتان دست و یا نواحی دیگر دست است. این علائم می تواند در انگشتان شست، اشاره، وسط و یا انگشت حلقه بروز کند. بی حسی و گزگز را ممکن است به صورت یک شوک الکتریکی ناگهانی نیز در دست خود احساس کنید. اما به تدریج این بی حسی می تواند به صورت پایدار باقی بماند. بهتر است بدانید که انگشت کوچک دست به هیچ عنوان چنین علائمی را ندارد.

حالات یاد شده گاهی به صورت پیشرونده تا مچ دست و سپس بازو منتقل می شوند. ممکن است فعالیت هایی نظیر رانندگی و یا در دست گرفتن تلفن تحت تاثیر قرار بگیرند. احساس ناخوشایند این حالت ممکن است حتی شما را از خواب شب بیدار کند.

احساس ضعف در دست

اختلال سندرم تونل کارپال می تواند قدرت مچ و بازو را از بین ببرد. در اصل، فردی که به این سندرم دچار می شود، به مرور زمان نمی تواند اجسام را به شکل صحیحی بلند کند و یا نگه دارد. این مساله از بروز ضعف و بی حسی در دست و انگشت شست ناشی می شود که در اثر فشار وارد بر عصب مدیان به وجود می آید.

بیشتر بدانید:  آشنایی با بیماری ای ال اس (ALS)

چه عواملی باعث ایجاد سندرم تونل کارپال می شود؟

سندرم تونل کارپال در اثر ترکیب چند عامل می تواند بروز کند. البته فاکتورهای متعددی وجود دارند که به طور مستقیم در ایجاد این سندرم دخالتی ندارند. اما در ترکیب با عوامل دیگر می توانند زمینه تحریک یا آسیب به عصب میانی و ایجاد سندرم را فراهم سازند. مهم ترین فاکتورهایی که در ایجاد سندرم تونل کارپال دخالت دارند را می توان به صورت زیر فهرست بندی نمود.

ایجاد شکستگی یا آسیب های فیزیکی

بروز شکستگی در ناحیه مچ دست و یا در رفتگی آن می تواند عامل ایجاد سندرم تونل کارپال باشد. علاوه بر این، التهابات ناشی از آرتریت در استخوان های کوچک مچ دست، فضای داخل تونل کارپال را کاهش می دهد. در نتیجه بر عصب میانی فشار اعمال شده و سندرم تونل کارپال را به وجود می آورد.

کوچکی یا تنگی تونل کارپال به صورت طبیعی

افرادی که به طور طبیعی دارای تونل کارپال تنگ تر از حالت عادی هستند، با احتمال بیشتری به سندرم تونل کارپال دچار می شوند.

تاثیر جنسیت افراد در ابتلا به سندرم

ابتلا به سندرم تونل کارپال در زنان بیشتر از مردان است. این مساله می تواند به ظرافت و کوچکی تونل کارپال در بانوان نسبت به مردان مربوط باشد.

البته در مورد زنان نیز شرایط ممکن است متفاوت باشد. برخی از بانوان تونل کارپال تنگ تری نسبت به زنان دیگر دارند. بنابراین، طبیعی است که احتمال ابتلا به اختلال یاد شده در آن ها بیشتر باشد.

ایجاد بیماری ها و یا شرایط خاص پزشکی

برخی از افراد دچار اختلالاتی هستند که اعصاب آن ها را تحت تاثیر قرار می دهند. برای مثال، افراد مبتلا به دیابت بیشتر از افراد عادی در نعرض آسیب های عصبی هستند. در نتیجه ممکن است به عصب مدیان آن ها فشار وارد شده و به سندرم تونل کارپال مبتلا شوند.

آرتریت روماتوئید نیز یکی از اختلالات التهابی است که ممکن است خطر ابتلا به سندرم یاد شده را افزایش دهد. زیرا التهابات ناشی از آرتریت می تواند پوشش اطراف تاندون های مچ دست و عصب مدیان را تحت تاثیر قرار دهد. شرایط پزشکی دیگر از جمله یائسگی، اختلالات تیروئید، نارسایی کلیه، بروز لنف ادم و مانند آن ها نقش موثری در بروز سندرم تونل کارپال دارند.

مصرف داروهایی که برای درمان سرطان سینه مورد استفاده قرار می گیرند، احتمال ابتلا به سندرم تونل کارپال را افزایش خواهد داد. در واقع، مطالعات نشان داده اند که برخی از داروها می توانند با ایجاد این سندرم ارتباط مستقیم داشته باشند.

داشتن اضافه وزن و چاقی در فرد

افراد چاق بیش از دیگران در معرض ابتلا به سندرم تونل کارپال هستند. زیرا اضافه وزن می تواند منجر به احتباس مایعات شده و به عصب میانی در داخل تونل کارپال فشار وارد آورد. این گونه شرایط معمولا در دوران بارداری و یا یائسگی بانوان بیشتر به چشم می خورد. البته سندرم تونل کارپال به وجود آمده در دوران بارداری، پس از زایمان به صورت خود به خود درمان خواهد شد.

بیشتر بدانید:  بهترین کلینیک لاغری در اصفهان

ایجاد شرایط خاص در محیط کار

شرایط کاری افراد نیز می تواند در بروز سندرم تونل کارپال نقش داشته باشد. استفاده مستمر از ابزار ارتعاشی یا تجهیزاتی که برای استفاده از آن ها لازم است مچ دست در مدت زمان طولانی خم باشد، باعث تحریک عصب میانی می گردد. این گونه مسائل اگر در محیط های با دمای پایین رخ دهند، شرایط را سخت تر خواهند کرد؛ به طوری که ممکن است آسیب های عصبی شدیدتری به وجود آورند. البته شرایط یاد شده عامل مستقیم ایجاد سندرم تونل کارپال به حساب نمی آیند.

برای افرادی که در طولانی مدت از کامپیوتر استفاده می کنند نیز هنوز تاثیر این موضوع ثابت نشده است. البته شواهدی در مورد استفاده بیش از حد از ماوس وجود دارد. با این حال، نمی توان نظر قطعی در مورد آن داد. هر چند نمی توان استفاده از کیبورد و ماوس را عامل قطعی ایجاد سندرم تونل کارپال دانست اما بروز مشکلات عصبی ناشی از این ابزار غیر قابل انکار است.

نحوه تشخیص سندرم تونل کارپال CTS چگونه است؟

برای تشخیص سندرم تونل کارپال می توان به متخصصین مختلفی مراجعه نمود. هر یک از این افراد برای تشخیص قطعی ابتلا به این سندرم آزمایش ها و تصویربرداری های متعددی را تجویز می کنند. به طور کلی مراحل تشخیص سندرم تونل کارپال به قرار زیر خواهد بود.

بررسی سابقه و علائم پزشکی بیمار

بررسی علائم بیمار و سابقه پزشکی وی باعث می شود تا پزشک یک دیدگاه کلی از وضعیت بیمار پیدا کند. برای مثال، اگر علائم بی حسی، گزگز و یا سوزن سوزن شدن در انگشت کوچک هم وجود داشته باشد، این وضعیت به سندرم تونل کارپال مربوط نخواهد بود. زیرا عصب میانی با انگشت کوچک در ارتباط نیست. اما اگر در هنگام نگه داشتن اجسام یا گرفتن فرمان اتومبیل، فرد دچار مشکل شود می توان به بروز سندرم یاد شده مشکوک شد. این اختلال گاهی به قدری آزاردهنده می شود که ممکن است شب هنگام بیمار را از خواب بیدار کند.

انجام معاینه فیزیکی و جسمانی

پزشک متخصص برای بررسی های بیشتر لازم است فرد را از نظر جسمانی معاینه کند. بررسی عملکرد اعصاب در انگشتان و دست به تشخیص بهتر اختلال کمک خواهد کرد. پزشک سعی می کند با خم کردن مچ دست و یا اعمال ضربه یا فشارهای ساده بر روی عصب دست، رفتار اعصاب این قسمت را بررسی نماید.

تصویربرداری اشعه ایکس از مچ آسیب دیده

تهیه تصاویر تشخیصی مانند تصویر اشعه ایکس برای بررسی داخلی مچ دست آسیب دیده

لازم است. این کار باعث می شود تا دیگر علائم احتمالی را حذف کنیم. برای مثال، ممکن

است دردهای مزمن یا بی حسی ناشی از شکستگی و یا آرتریت باشد. لازم است بدانید

که تصویربرداری اشعه ایکس در تشخیص خود سندرم تونل کارپال تاثیری ندارد.

انجام سونوگرافی برای تشخیص سندرم تونل کارپال CTS

سونوگرافی برای تشخیص سندرم تونل کارپال باعث می شود تا تصویر واضحی از مچ دست حاصل شود.

تصویر سونوگرافی، استخوان ها و بافت های عصبی را به خوبی نشان می دهد. بنابراین، وجود یا عدم

وجود فشار بر روی عصب میانی از طریق این نوع تصویربرداری قابل تشخیص است.

انجام الکترومیوگرافی

الکترومیوگرافی یک نوع آزمایش با تخلیه های الکتریکی کوچک است که در عضله مورد مطالعه تولید

می شوند. این تخلیه های الکتریکی از طریق یک الکترود سوزنی به وجود آمده و به ماهیچه های مورد

نظر وارد می شوند. این کار باعث می شود تا میزان انقباض و استراحت ماهیچه ها به خوبی بررسی

بیشتر بدانید:  ساکرالیزاسیون یا چسبندگی مهره کمر چیست| 6 روش درمان چسبندگی مهره کمر

گردد. در نتیجه آسیب های احتمالی وارد بر عصب مدیان تشخیص داده خواهد شد.

برای بررسی هدایت الکتریکی اعصاب باید دو الکترود به پوست چسبانده شوند. سپس شوک الکتریکی

کوچکی که از میان آن ها عبور می کند باعث می شود تا شدت تکانه ها در داخل تونل کارپال اندازه گیری

گردد. اگر این شدت، کاهش و افزایش داشته باشد بیماری سندرم تونل کارپال و یا بیماری های مرتبط

دیگر قابل تشخیص خواهند بود.

درمان سندرم تونل کارپال چگونه انجام می گیرد؟

بهتر است بلافاصله بعد از تشخیص سندرم تونل کارپال، برای درمان آن اقدام شود. درمان سندرم تونل کارپال

با استفاده از روش های جراحی و غیرجراحی امکان پذیر خواهد بود. انتخاب بهترین روش درمانی برای

سندرم تونل کارپال بر اساس علائم و شدت بیماری انجام می شود.

درمان های غیرجراحی سندرم تونل کارپال CTS

اگر علائم بیماری خفیف باشد، بیمار با آتل بندی و سایر مراقبت های محافظه کارانه می تواند

در یک بازه زمانی ۱۰ ماهه وضعیت خود را بهبود دهد. اما در صورت بی حسی و گزگز شدید

دست، حتما باید از درمان های تخصصی تر استفاده نمود. استفاده از آتل در دوران بارداری

بانوان می تواند بسیار موثر باشد.گاهی ممکن است برای درمان فرد، پزشک متخصص از

دارو درمانی استفاده کند. داروهایی که تجویز می شوند عمدتا برای کاهش التهاب و درد

(داروهای غیر استروئیدی و مسکن ها) هستند. در صورتی که درد ناحیه شدیدتر از حالت عادی

باشد، تزریق کورتیزون به تونل کارپال (به کمک سونوگرافی) می تواند بسیار موثر واقع شود. با مصرف

کورتیکواستروئیدها نیز می توان التهاب، تورم و فشار وارد بر عصب میانی را کم کرد. مصرف این نوع داروها

نیز به صورت تزریقی موثرتر از مصرف نوع خوراکی آن ها است.انجام فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی از روش های

درمانی مفید برای سندرم تونل کارپال به حساب می آید. این تمرینات باید تحت نظارت مستقیم یک فیزیوتراپیست

معتبر و مجرب انجام گیرد. معمولا برای درمان این سندرم از ترکیب روش های یاد شده استفاده می شود تا نتیجه ای

بهتر دریافت گردد.

درمان سندرم تونل کارپال با روش جراحی

در مواردی که علائم سندرم تونل کارپال شدید باشند، مصرف مسکن و داروهای ضدالتهاب

موثر نخواهند بود. در چنین شرایطی باید عصب میانی در داخل تونل کارپال تحت جراحی قرار

گیرد. این کار کمک می کند تا عصب آزادسازی شود.جراحی تونل کارپال از دو طریق جراحی

آندوسکوپی و جراحی باز قابل انجام است.جراحی آندوسکوپی شدت تهاجم کمتری نسبت

به روش جراحی باز دارد. در نتیجه عوارض و دوره نقاهت جراحی تونل کارپال با اندوسکوپی

کمتر خواهد بود.

کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان ؛ مجهزترین کلینیک در اصفهان

انتخاب یک مرکز فیزیوتراپی مطمئن همراه با تیم درمانی حرفه ای می تواند بهترین نتیجه را در

درمان آسیب داشته باشد.کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان به عنوان یکی از

زیرمجموعه های مجموعه سلامت ایرانیان از بهترین مراکز فیزیوتراپی در اصفهان به حساب

می آید. این مرکز تحت نظر دکتر مهدی صدیقی ،متخصص فیزیوتراپی و توانبخشی اداره می شود.

مجموعه سلامت ایرانیان شامل باشگاه بدنسازی  ایرانیان و مجموعه آب درمانی ایرانیان

نیز می شود. افرادی که در حالت عادی قادر به انجام حرکات ورزشی و یا اصلاحی فیزیوتراپی نیستند

می توانند در استخر آب درمانی ، این حرکات را انجام دهند. جهت اطلاع از نحوه مراجعه و یا دریافت

خدمات درمانی به قسمت تماس با ما یا اینستاگرام مجموعه سلامت ایرانیان  مراجعه کنید.

پست های مرتبط