آرتروز و روش های درمان آن

آرتروز یا استئوآرتریت چیست

استئوآرتریت، یک بیماری بسیار شایع است که می‌تواند هر مفصلی در بدن را درگیر کند. به احتمال زیاد، روی مفاصلی که بیشتر وزن ما را تحمل می‌کنند، مانند زانوها و پاها تأثیر می‌گذارد. مفاصلی که در زندگی روزمره از آن‌ها زیاد استفاده می‌کنیم، مانند مفاصل دست نیز معمولاً درگیر می‌شوند. در یک مفصل سالم، پوششی از بافت سخت اما صاف و لغزنده به نام غضروف، سطح استخوان‌ها را می‌پوشاند و به استخوان‌ها کمک می‌کند آزادانه در برابر یکدیگر حرکت کنند. زمانی که مفصل دچار آرتروز می‌شود، بخشی از غضروف نازک می‌شود و سطح آن زبرتر می‌شود. این بدان معنی است که مفصل آن‌طور که باید صاف حرکت نمی‌کند. هنگامی که غضروف، ساییدگی یا آسیب می‌بیند، تمام بافت‌های داخل مفصل فعال‌تر از حد طبیعی می‌شوند، زیرا بدن تلاش می‌کند آسیب را ترمیم کند. فرآیندهای ترمیم ممکن است ساختار مفصل را تغییر دهد، اما اغلب به مفصل اجازه می‌دهد تا به طور طبیعی و بدون درد و سفتی کار کند.

بالا رفتن سن

تقریباً همه ما با بالا رفتن سن دچار استئوآرتریت در برخی از مفاصل خود می‌شویم، اگرچه ممکن است حتی از آن آگاه نباشیم. با این حال، فرآیندهای ترمیم همیشه به خوبی کار نمی‌کنند و تغییرات در ساختار مفصل گاهی اوقات می‌تواند باعث ایجاد علائمی مانند درد، تورم یا مشکل در حرکت عادی مفصل شود.مثلاً: ممکن است استخوان اضافی در لبه مفصل تشکیل شود. این توده‌های استخوانی استئوفیت نامیده می‌شوند و گاهی اوقات می‌توانند حرکت را محدود کنند یا به سایر بافت‌ها ساییده شوند.در برخی مفاصل، به ویژه مفاصل انگشتان، ممکن است به صورت تورم‌های سفت و ضربتی قابل‌مشاهده باشند. پوشش کپسول مفصلی (به نام سینوویوم) ممکن است ضخیم شود و مایع بیشتری نسبت به حالت عادی تولید کند و باعث تورم مفصل شود. بافت‌هایی که مفصل را احاطه کرده و به حمایت از آن کمک می‌کنند ممکن است کشیده شوند تا پس از مدتی مفصل از ثبات کمتری برخوردار شود.

عوامل خطر برای آرتروز یا استئوآرتریت چیست؟

علاوه بر سن و علل ثانویه مانند آرتریت التهابی و آسیب یا ترومای قبلی، چندین عامل خطر دیگر، شانس ابتلا به استئوآرتریت از جمله چاقی، دیابت، کلسترول بالا، جنسیت و ژنتیک را، افزایش می‌دهند. چاقی، یک عامل خطر برای استئوآرتریت، به ویژه زانو است. علاوه بر بارگذاری بیش از حد مکانیسم‌های تحمل وزن بدن، اثرات متابولیکی و پیش التهابی چاقی به‌عنوان کمک‌کننده به استئوآرتریت، موردمطالعه قرار گرفته‌اند. حفظ وزن ایده آل بدن یا کاهش وزن اضافی برای افرادی که در معرض خطر هستند، مهم است. هم دیابت و هم هیپرلیپیدمی (افزایش چربی/کلسترول)، به پاسخ التهابی در بدن کمک می‌کنند و خطر ابتلا به آرتروز را افزایش می‌دهند.

اکسیداسیون لیپیدها

اکسیداسیون لیپیدها همچنین می‌تواند رسوباتی را در غضروف ایجاد کند که بر جریان خون استخوان زیر غضروفی تأثیر می‌گذارد، همان‌طور که عروق خونی تحت تأثیر آترواسکلروز قرار می‌گیرند. قند خون بالا و همچنین کلسترول/ لیپیدهای بالا، رادیکال‌های آزاد را در بدن افزایش می‌دهد، این تنش اکسیداتیو، از انعطاف‌پذیری غضروف در سطح سلولی فراتر می‌رود.کنترل دیابت و چربی خون علاوه بر سلامت عمومی، برای سلامت استخوان‌ها نیز مهم است.کاهش استروژن در زنان یائسه خطر ابتلا به آرتروز زانو را افزایش می‌دهد، زیرا استروژن از سلامت استخوان محافظت می‌کند و به طور خاص تنش اکسیداتیو را به غضروف کاهش می‌دهد. همچنین وراثت می‌تواند در آرتروز نقش داشته باشد، زیرا افرادی که با سایر بیماری‌های استخوانی یا ویژگی‌های ژنتیکی متولد می‌شوند، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به استئوآرتریت باشند.

علائم آرتروز

علائم اصلی استئوآرتریت، درد و گاهی اوقات سفتی در مفاصل آسیب‌دیده است. هنگامی که مفصل را حرکت می‌دهید یا در پایان روز، درد بدتر می‌شود. مفاصل شما ممکن است بعد از استراحت، احساس سفت شدن داشته باشند، اما این حالت معمولاً پس از حرکت نسبتاً سریع از بین می‌رود. علائم ممکن است بدون دلیل واضح متفاوت باشد. یا ممکن است متوجه شوید که علائم شما بسته به کاری که انجام می‌دهید متفاوت است. ممکن است گاهی اوقات مفصل آسیب‌دیده، متورم شود. تورم ممکن است:

• سخت و کوبنده، به خصوص در مفاصل انگشتان، ناشی از رشد استخوان اضافی

• نرم، ناشی از ضخیم شدن پوشش مفصل و مایع اضافی داخل کپسول مفصل است.

مفصل ممکن است آزادانه یا در حد معمول حرکت نکند و ممکن است در حین حرکت دادن، صدای ترق تروق ایجاد کند که به این کرپیتوس می‌گویند. گاهی اوقات ممکن است عضلات اطراف مفصل، نازک یا تحلیل رفته به نظر برسند. ممکن است گاهی اوقات به دلیل ضعیف شدن ماهیچه‌های شما یا به دلیل عدم ثبات ساختار مفصل، جای خود را از دست بدهد.

استئوآرتریت چگونه بر افراد تأثیر می‌گذارد؟

استئوآرتریت افراد مختلف و مفاصل مختلف را به روش‌های مختلف تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ اما برای بیشتر افراد، استئوآرتریت با گذشت زمان به طور پیوسته بدتر نمی‌شود. برای برخی افراد، این وضعیت چند سال پس از شروع علائم به اوج خود می‌رسد و سپس به همان شکل باقی می‌ماند یا حتی ممکن است بهبود یابد. برخی دیگر ممکن است متوجه شوند که چندین مرحله از درد مفاصل متوسط با بهبودهایی در بین آن‌ها دارند. میزان آسیب به مفصل برای پیش‌بینی میزان درد، بسیار مفید نیست.

برخی از افراد به دلیل مقدار کمی آسیب، درد و مشکلات حرکتی زیادی دارند، در حالی که برخی دیگر، آسیب زیادی به مفصل وارد می‌کنند، اما علائم کمی دارند یا هیچ علامتی ندارند. اگر استئوآرتریت شدید دارید، ممکن است برخی از فعالیت‌های روزانه خود را بسته به اینکه کدام مفاصل تحت تأثیر قرار گرفته‌اند، دشوارتر پیدا کنید. استئوآرتریت شدیدتر نیز می‌تواند خواب را دشوار کند.

در آرتروز (استئوآرتریت)، کدام مفاصل درگیر می‌شوند؟

هر مفصلی می‌تواند به استئوآرتریت مبتلا شود، اما علائم مرتبط با استئوآرتریت اغلب روی زانو، لگن، دست‌ها، ستون فقرات و انگشتان شست پا تأثیر می‌گذارد.

• زانو: استئوآرتریت زانو، بسیار شایع است. این احتمالاً به این دلیل است که زانوی شما مجبور است فشارهای شدید، پیچ‌وتاب و همچنین وزن بدن شما را تحمل کند. استئوآرتریت اغلب هر دو زانو را درگیر می‌کند.

• باسن: استئوآرتریت مفصل ران نیز شایع است و می‌تواند یک یا هر دو لگن را درگیر کند. مفصل ران، یک مفصل گوی و کاسه‌ای است که به طور معمول دامنه حرکتی وسیعی دارد. همچنین وزن زیادی را تحمل می‌کند. آرتروز هیپ در مردان و زنان به یک اندازه شایع است.

• دست و مچ دست: استئوآرتریت دست معمولاً به عنوان بخشی از بیماری استئوآرتریت گرهی رخ می‌دهد. این عمدتاً زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اغلب در حوالی زمان یائسگی شروع می‌شود. معمولاً قاعده شست و مفاصل انتهای انگشتان شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اگرچه سایر مفاصل انگشتان نیز می‌توانند تحت تأثیر قرار گیرند.

• پشت و گردن: استخوان‌های ستون فقرات و دیسک‌های بین آن‌ها اغلب تحت تأثیر تغییراتی قرار می‌گیرند که بسیار شبیه به آرتروز است. در ستون فقرات، این تغییرات اغلب به عنوان اسپوندیلوز شناخته می‌شود. اگرچه آن‌ها بسیار رایج هستند، اما شایع‌ترین علت کمردرد یا گردن درد نیستند.

• پا و مچ پا: استئوآرتریت پا به طور کلی روی مفصل پایه انگشت شست پا تأثیر می‌گذارد. با این حال، آرتروز وسط پا نیز بسیار شایع است. مچ پا کمترین آسیب را در قسمت پا دارد.

• شانه: شانه از دو مفصل تشکیل شده است که هر یک از آن‌ها ممکن است تحت تأثیر آرتروز قرار گیرند: مفصل توپ و سوکت که در آن بازو با تیغه شانه برخورد می‌کند – مفصل گلنوهومرال نامیده می‌شود و یک مفصل کوچک‌تر که در آن استخوان ترقوه با بالای تیغه شانه برخورد می‌کند – مفصل آکرومیوکلاویکولار نامیده می‌شود.

• آرنج: مفصل آرنج معمولاً تحت تأثیر استئوآرتریت قرار نمی‌گیرد. هنگامی که تحت تأثیر قرار می‌گیرد، اغلب به دنبال یک آسیب جدی منفرد یا تعدادی آسیب جزئی‌تر ایجاد می‌شود.

• فک: فک یا مفصل گیجگاهی فکی، یکی از مفاصل پر استفاده در بدن است و غضروف این مفصل به ویژه مستعد ساییدگی است. استئوآرتریت در فک اغلب در سنین پایین‌تر از سایر مفاصل شروع می‌شود.

آرتروز چگونه درمان می‌شود؟

هیچ درمانی برای آرتروز وجود ندارد. علائم خفیف تا متوسط ​​معمولاً با ترکیبی از درمان‌های دارویی و غیر دارویی به خوبی مدیریت می‌شوند. درمان‌ها و توصیه‌های پزشکی عبارت‌اند از:

• داروها (داروهای ضد درد موضعی و مسکن‌های خوراکی از جمله داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، NSAID ها).
• ورزش (در زمین و آب).
• درمان فیزیکی، شغلی و ورزش.
• کاهش وزن (در صورت اضافه‌وزن).
• تغذیه سالم، کنترل دیابت و کلسترول.
• وسایل حمایتی مانند بریس، ارتز، جاکفشی، عصا یا واکر.
• درمان‌های تزریق داخل مفصلی
• استراتژی‌های طب مکمل و جایگزین، از جمله ویتامین‌ها و مکمل‌ها.

هنگامی که سایر درمان‌های پزشکی بی‌اثر هستند، به‌خصوص با استئوآرتریت پیشرفته، جراحی ممکن است برای تسکین درد و بازیابی عملکرد مفید باشد.اهداف درمان عبارت‌اند از:

• کاهش درد و سفتی مفاصل و به تأخیر انداختن پیشرفت بیشتر.
• بهبود تحرک و عملکرد.
• کیفیت زندگی بیماران را افزایش دهد.
• نوع رژیم‌درمانی تجویزشده به عوامل زیادی از جمله سن بیمار، سلامت کلی، فعالیت‌ها، شغل و شدت بیماری بستگی دارد.

داروها

برخلاف سایر اشکال آرتریت که در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی صورت گرفته است، پیشرفت در استئوآرتریت بسیار کندتر بوده است. هنوز هیچ دارویی در دسترس نیست که نشان داده باشد پیشرفت آرتروز را معکوس یا کند می‌کند. در حال حاضر، داروها بر روی کاهش علائم بیماری متمرکز شده‌اند. داروهای تسکین‌دهنده درد شامل استامینوفن و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) است. مصرف داروهای مسکن به دلیل مزمن بودن بیماری و احتمال تحمل و اعتیاد توصیه نمی‌شود. داروهای موضعی به شکل چسب‌های ضد درد، کرم‌ها یا اسپری‌ها ممکن است برای تسکین درد روی پوست نواحی آسیب‌دیده اعمال شود.

اگرچه بسیاری از این داروها به صورت داروهای بدون نسخه در دسترس هستند، افراد مبتلا به استئوآرتریت باید قبل از مصرف داروها با یک پزشک صحبت کنند. برخی از داروها ممکن است عوارض جانبی خطرناک یا ناخواسته‌ای داشته باشند و یا ممکن است با داروهای دیگری که مصرف می‌شوند تداخل داشته باشند. برخی از داروهای بدون نسخه هنوز به آزمایش معمول آزمایشگاهی نیاز دارند. همچنین داروی ضدافسردگی دولوکستین هیدروکلراید توسط FDA در سال ۲۰۱۰ برای درمان دردهای آرتروز مانند کمردرد تائید شد. این کمک بزرگی برای افرادی بوده است که نمی‌توانند NSAID ها یا سایر درمان‌ها را تحمل کنند.

وسایل کمکی

وسایل حمایتی یا کمکی به کاهش استرس روی مفاصل آسیب‌دیده کمک می‌کنند. بریس ها و ارتزها به حمایت و تثبیت مفاصل دردناک و آسیب‌دیده کمک می‌کنند. دستگاه‌های پزشکی باید طبق دستورالعمل و تحت هدایت یک متخصص بهداشتی مانند فیزیوتراپیست/کاردرمانگر یا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی مجاز شما استفاده شوند. بلند کردن کفش / درج کفش، عصا یا واکر ممکن است برای کاهش فشار از روی مفاصل خاص و بهبود مکانیک بدن و راه رفتن مفید باشد.

ورزش

ورزش برای بهبود انعطاف‌پذیری، ثبات مفاصل و قدرت عضلانی مهم است. رژیم‌هایی مانند شنا، ایروبیک در آب و تمرینات قدرتی کم ضربه توصیه می‌شود. نشان داده شده است که این‌ها میزان درد و ناتوانی افراد مبتلا به آرتروز را کاهش می‌دهند. بهتر است از برنامه‌های ورزشی بیش از حد شدید اجتناب شود، زیرا ممکن است علائم آرتریت را افزایش دهند و به طور بالقوه پیشرفت بیماری را تسریع کنند. فیزیوتراپیست ها یا کار درمانگران می‌توانند رژیم‌های ورزشی مناسب و متناسب را برای افراد مبتلا به آرتروز ارائه دهند.

کنترل وزن

از آنجایی که چاقی یک عامل خطر شناخته شده برای استئوآرتریت است، کار برای مدیریت بهتر وزن ممکن است به پیشگیری و بهبود آرتروز کمک کند. نشان داده شده است که کاهش وزن در افراد دارای اضافه‌وزن که به استئوآرتریت مبتلا هستند، تنش و میزان درد مفاصل تحمل‌کننده وزن را کاهش می‌دهد و همچنین فرآیندهای التهابی را که به استئوآرتریت کمک می‌کنند، تعدیل می‌کند.

درمان‌های مکمل استئوآرتریت

درمان‌های مختلفی وجود دارد و معمولاً می‌توان از آن‌ها در کنار داروهای تجویزشده یا بدون نسخه استفاده کرد. برخی از محبوب‌ترین درمان‌ها در اینجا ذکر شده است:

• طب سوزنی ادعا می‌کند که با وارد کردن سوزن‌های ظریف در نقاط خاصی از بدن برای اصلاح عدم تعادل در جریان انرژی، تعادل طبیعی سلامت را بازیابی می‌کند. شواهدی وجود دارد که طب سوزنی در کاهش برخی علائم آرتروز مؤثر است.
• تکنیک الکساندر به شما می‌آموزد که بیشتر از وضعیت بدن خود، آگاه باشید و با تلاش بدنی کمتری حرکت کنید. شواهدی وجود دارد که می‌تواند برای کمردرد مؤثر باشد، البته نه به طور خاص برای آرتروز.
• رایحه‌درمانی از روغن‌های به دست آمده از گیاهان استفاده می‌کند که می‌توان آن‌ها را بخار کرد، استنشاق کرد، در حمام یا مشعل استفاده کرد یا به عنوان بخشی از ماساژ رایحه‌درمانی.
• ماساژ درمانی می‌تواند ماهیچه‌های سفت را شل کند، تنش را کاهش دهد، تون عضلات را بهبود بخشد و جریان خون را افزایش دهد. یک ماساژ خوب می‌تواند احساس آرامش و مراقبت در شما ایجاد کند، اگرچه تنها شواهد کمی وجود دارد که نشان می‌دهد در درمان علائم استئوآرتریت موثر است.

عمل جراحی

زمانی که درد استئوآرتریت با مدیریت پزشکی قابل‌کنترل نباشد و در فعالیت‌های عادی اختلال ایجاد کند، جراحی ممکن است یک گزینه باشد. معمولاً برای افرادی که آرتروز قابل‌توجهی دارند، جراحی انجام می‌شود.

کلینیک مجهز و تخصصی فیزیوتراپی ایرانیان

به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان، باشگاه بدنسازی ایرانیان و استخر آب درمانی ایرانیان تمام تلاش خود را برای بهبود بیماران به کار گرفته است. این مجموعه به طور مستقیم تحت نظارت دکتر مهدی صدیقی متخصص طب فیزیوتراپی و توانبخشی اداره می گردد. برای آشنایی بیشتر با مجموعه سلامت ایرانیان و خدمات ارائه شده توسط این مجموعه می توانید به صفحه اینستاگرام فیزیوتراپی ایرانیان مراجعه نمایید.

https://www.instagram.com/iranian_healthful