فیزیوتراپی نورولوژیک

امروزه فیزیوتراپی به عنوان یکی از مراحل اصلی در درمان انواع بیماری ها به حساب می آید. این نوع درمان عمدتا در بیماران مبتلا به اختلالات حرکتی به کار می رود. با این حال، موارد دیگری چون کاربرد فیزیوتراپی در درمان بی اختیاری ادرار نیز از تاثیرات ویژه آن است. یکی از اصلی ترین کاربردهای فیزیوتراپی، درمان بیماری ها و اختلالات حرکتی ناشی از آسیب های عصبی است که به آن فیزیوتراپی نورولوژیک می گویند.

بسیاری از بیماری های مرتبط با اعصاب می توانند به تدریج (پارکینسون و ام اس) و یا به صورت ناگهانی (سکته مغزی) منجر به آسیب های حرکتی شوند. در اثر وجود آسیب های عصبی فرد ممکن است تمام یا بخشی از توانایی های حرکتی خود را از دست بدهد. در چنین شرایطی فیزیوتراپی نورولوژیک یا فیزیوتراپی عصبی به عنوان یکی از شاخه های درمان در نظر گرفته می شود.

بیماری های عصبی در اثر بروز مشکل در مغز، اعصاب محیطی و نخاع به وجود می آیند. افرادی که به انواع نارسایی در هر یک از این قسمت ها دچار می شوند، مشکلات حرکتی زیادی خواهند داشت. عدم تحرک کافی، کاهش دامنه حرکت اعضا و عدم تعادل صحیح از تاثیرات بیماری های عصبی است.

فیزیوتراپی نورولوژیک

فیزیوتراپی نورولوژیک برای درمان هر یک از این مشکلات برنامه های درمانی خاصی را به کار می برد. به طوری که در بسیاری از مواقع، تمام یا بخش عمده ای از نارسایی های حرکتی بیماران درمان خواهد شد. معمولا در برنامه های درمانی فیزیوتراپی عصبی از جلسات کار درمانی نیز باید استفاده نمود. این کار سرعت بهبود بیماران را افزایش داده و کیفیت زندگی افراد را به شدت افزایش خواهد داد.

از بیماری های عصبی که عمدتا منجر به مشکلات حرکتی می گردند می توان به پارکینسون، سکته مغزی و مولتیپل اسکلروزیس اشاره نمود. در این مقاله به بررسی اثر فیزیوتراپی نورولوژیک بر درمان بیماری های حرکتی عصبی خواهیم پرداخت.

فیزیوتراپی نورولوژیک چیست؟

ابتلا به بیماری های عصبی می تواند به مرور زمان یا به صورت ناگهانی توان حرکتی افراد را از بین ببرد. برخی از مهم ترین بیماری هایی که اختلالات حرکتی از عوارض اصلی آن ها به حساب می آید، عبارت اند از:

• پارکینسون
• ام اس
• فلج بلز
• سندرم تونل کارپال
• میاستنی گراویس
• سکته مغزی
• مولتیپل اسکلروزیس
• آسیب های نخاعی (در اثر ضربه یا تصادف)

دارو درمانی

درمان اختلالات حرکتی ناشی از این بیماری ها تنها از طریق دارو درمانی ممکن نخواهد بود. در این شرایط لازم است فرد از درمان های دیگر نظیر آب درمانی، ماساژ درمانی، فیزیوتراپی و انجام ورزش های اصلاحی نیز استفاده کند. فیزیوتراپی نورولوژیک زیرمجموعه ای از درمان فیزیوتراپی است که برای این بیماران بسیار مفید خواهد بود.

البته معمولا شخص در اثر عارضه های مغزی، توانایی صحبت کردن و بلعیدن خود را نیز از دست خواهد داد. از این رو، در بسیاری از مواقع لازم است یک تیم شامل فیزیوتراپیست، گفتار درمان و کار درمان تشکیل گردد تا درمان به صورت کامل انجام پذیرد.

هدف از انجام درمان فیزیوتراپی نورولوژیک چیست؟

درمان فیزیوتراپی نورولوژیک با هدف های مختلفی به کار می رود. کاربرد این نوع درمان بر اساس نوع بیماری و شدت آن خواهد بود. برای مثال، در بیماری ای که به تدریج پیشروی می کند (مانند پارکینسون)، انجام فیزیوتراپی نورولوژیک باعث می شود تا توان حرکتی فرد با سرعت کمتری کاهش پیدا کند. اما در مواردی چون سکته مغزی، فیزیوتراپی عصبی به بهبود حرکت عضلات و به دست آوردن قدرت حرکتی کمک خواهد کرد. به طور کلی هدف از فیزیوتراپی عصبی عبارت است از:

• توانبخشی و بازتوانی در افراد مبتلا
• کاهش ضعف حرکتی
• افزایش قدرت بدنی و عضلات
• کاهش سرعت از کار افتادگی اعضا
• بهبود سرعت رشد در کودکان معلول

مزایای فیزیوتراپی نورولوژیک یا عصبی چیست؟

فیزیوتراپی نورولوژیک بخشی از برنامه درمانی است که برای بیماران حرکتی عصبی طراحی می شود. هر چه این برنامه درمانی زودتر آغاز شود، اثربخشی و سرعت درمان آن بیشتر خواهد شد. فیزیوتراپی نورولوژیک یک درمان ترکیبی است که بر اساس نوع و شدت بیماری در نظر گرفته می شود. به طور کلی، یک برنامه فیزیوتراپی عصبی باید شامل موارد زیر باشد:

• حرکات عادی (مفهوم بابث)
• یادگیری مجدد حرکتی (مفهوم کار و شپرد)
• حرکت هم افزایی (رویکرد برونسترم)
• آموزش هدایتی
• بازتوانی و توانبخشی عملکردی
• تکنیک های رهاسازی میوفاشیال
• تقویت قدرت تنفسی در بیمار

انجام این موارد به صورت همزمان و طی یک برنامه درمانی منظم فیزیوتراپی عصبی، منجر به افزایش قدرت و پتانسیل عملکردی فرد می گردد. احساس پیشرفت در درمان و بهبود وضعیت حرکتی می تواند در پیدا کردن اعتماد به نفس و تقویت روحیه افراد نیز تاثیرگذار باشد.

تفاوت بین فیزیوتراپی نورولوژیک و فیزیوتراپی ارتوپدی چیست؟

فیزیوتراپی نورولوژیک برای افرادی به کار گرفته می شود که آسیب های حرکتی-عصبی داشته باشند. در حالت طبیعی و سلامت عضلانی و عصبی، فرد بدون نیاز به فکر کردن و یا تامل می تواند عضلات خود را حرکت دهد. اما در مورد افراد آسیب دیده عصبی، حرکات اعضا با وقفه بوده و حتی می تواند با درد یا بر هم خوردن تعادل همراه شود.

فیزیوتراپیست های نورولوژی برای درمان بهینه این مشکلات آموزش می بینند. این فیزیوتراپیست ها باید بتوانند ضمن ایجاد تعدیل در حرکت، فاسیای سفت را رهاسازی نموده و الگوهای حرکتی طبیعی را شکل دهند. روند درمانی به گونه ای ادامه می یابد که فرد بیمار بتواند بدون نیاز به فکر کردن و به صورت خودکار اندام خود را حرکت دهد. این یعنی انعطاف پذیری عصبی به تدریج افزایش می یابد. به این ترتیب، شخص به تدریج می تواند کلیه فعالیت های روزانه خود نظیر غذا خوردن، لباس پوشیدن، بالا رفتن از پله، باغبانی، راه رفتن و خرید کردن را به تنهایی انجام دهد.

در فیزیوتراپی ارتوپدی هدف اصلی درمان، بهبود وضعیت تاندون ها، رباط ها، اعصاب و سیستم اسکلتی است. در مواردی که فرد دچار آسیب هایی نظیر کشیدگی، سفت شدگی و رگ به رگ شدن می گردد، فیزیوتراپی ارتوپدی می تواند موثر واقع شود. این نوع درمان حتی برای بازتوانی افرادی که جراحی های مختلفی را پشت سر می گذارند و یا دچار شکستگی های استخوانی می شوند، بسیار موثر است.

موارد کاربرد فیزیوتراپی ارتوپدی عبارت اند از:

• رفع دردهای مزمن

• بهبود صدمات و آسیب ها

• بهبود تعادل

• درمان و کنترل آرتروز

• رفع دردهای عضلانی، مفصلی و استخوانی

• رفع آسیب های ورزشی

• برطرف کردن مشکلات گردن، شانه و کمر

• رفع جراحات ناشی از تصادفات وسایل نقلیه

یک فیزیوتراپیست ارتوپدی علاوه بر آشنایی با آناتومی و اسکلت بندی بدن، باید با عوامل منجر به ایجاد اختلالات اسکلتی-عضلانی نیز آشنا باشد. از آن گذشته، بسیاری از فیزیوتراپیست ها در زمینه های مختلف طب سوزنی و ماساژ درمانی نیز تخصص دارند. این افراد ممکن است برای پیگیری روند درمان از تجهیزات مختلفی مانند دستگاه های تصویربرداری نیز استفاده کنند.

فیزیوتراپی نورولوژیک در چه مکان هایی قابل انجام است؟

به منظور انجام فیزیوتراپی نورولوژیک لازم است پیش از هر چیزی به دنبال یک فیزیوتراپیست ماهر و مجرب باشیم. انتخاب بهترین فیزیوتراپیست باعث می شود تا احتمال خطا در درمان به طور قابل توجهی کاهش یابد. همچنین، سرعت درمان و بازده آن به شدت افزایش می یابد. این مساله مخصوصا در مورد افرادی که تمامی قدرت حرکتی خود را از دست داده اند اهمیت بیشتری دارد. محل انجام فیزیوتراپی نورولوژیک بر اساس وضعیت بیمار تعیین می شود. در ادامه این مساله را بیشتر توضیح خواهیم داد.

انجام فیزیوتراپی نورولوژیک در کلینیک تخصصی فیزیوتراپی

بهترین و ایمن ترین مکان هایی که می توان برای اجرای فرایند درمانی فیزیوتراپی نورولوژیک مراجعه نمود، مرکز یا کلینیک تخصصی فیزیوتراپی است. این گونه مراکز با در اختیار داشتن تجهیزات و وسایل لازم چند هدف اصلی را مهیا می سازند:

• انجام حرکات مختلف و آماده سازی فرد برای مراحل پیچیده تر
• درمان خصوصی به صورت تک نفره
• حفظ ایمنی شخص مبتلا به اختلال حرکتی
• استفاده از تجهیزات مختلف برای انجام حرکات اصلاحی متنوع
• انجام فیزیوتراپی تحت نظر یک مربی، تکنسین یا فیزیوتراپیست حرفه ای و کاهش خطا

انجام فیزیوتراپی نورولوژیک در منزل

انجام فیزیوتراپی در منزل یکی دیگر از روش های اجرای درمان فیزیوتراپی عصبی است. این روش برای افرادی که امکان جا به جایی نداشته و یا در فاصله نسبتا دوری از کلینیک فیزیوتراپی زندگی می کنند، بسیار مفید است. برای مثال، بیمارانی که در اثر سکته مغزی توان حرکتی خود را از دست داده اند، امکان طی کردن مسیرهای طولانی را ندارند. بنابراین، بهتر است از فیزیوتراپیست مورد نظر خود بخواهید درمان را در محل زندگی بیمار انجام دهد.

انجام فیزیوتراپی در منزل یک مزیت بزرگ دیگر برای بیمار دارد و آن ترتیب بندی محیط بر اساس نیاز بیمار است. در واقع، فیزیوتراپیست با حضور در محل می تواند لوازم منزل را به گونه ای نظم دهد که برای بیمار راحت تر باشد. همچنین، اطرافیان بیمار می توانند آموزش های لازم را فرا گرفته و با تکرار و تمرین بیشتر، سرعت بهبود او را افزایش دهند.

از چه دستگاه هایی برای درمان فیزیوتراپی نورولوژیک استفاده می شود؟

اکثر بیماران مغز و اعصاب، بخش عمده توان حرکتی خود را از دست می دهند. از این رو معمولا لازم است در ابتدای درمان از برخی ابزار کمکی استفاده شود. این کار به حفظ تعادل و جلوگیری از سقوط احتمالی آن ها و انجام راحت تر حرکات فیزیوتراپی عصبی کمک خواهد کرد.

برای مثال افرادی که توانایی راه رفتن ندارند لازم است در ابتدا ایستادن و قدم برداشتن را تمرین کنند. برای این گونه افراد از دستگاهی استفاده می شود که آن ها را در حالت ایستاده نگهداری می کند؛ سپس شخص به کمک دستگاه قدم بر می دارد. در واقع، این دستگاه می تواند وزن شخص را به خوبی تحمل کند تا بیمار راحت تر قدم بردارد. دستگاه به کمک یک کامپیوتر کنترل می شود. تنظیمات مربوط به طول قدم های بیمار، ارتفاع و میزان تحمل وزن به کمک کامپیوتر تنظیم خواهد شد.

بیماران مبتلا به عوارض سکته مغزی، آسیب های نخاعی، آسیب های مغزی، مولتیپل اسکلروزیس و انواع فلج مغزی همواره باید از این دستگاه ها استفاده کنند.

انجام درمان فیزیوتراپی نورولوژیک در ترکیب با کار درمانی و گفتار درمانی

برای افرادی که در اثر بیماری های مختلف عصبی دچار اختلالات حرکتی می شوند، گاهی لازم است فیزیوتراپی به همراه درمان های مکمل انجام گیرد. یک تیم فیزیوتراپی عصبی شامل یک متخصص ارتوپدی، روانشناس، فیزیوتراپیست، متخصص توانبخشی، گفتار درمان و کار درمان می شود. کار درمانی و گفتار درمانی دو مورد از مهم ترین درمان های ترکیبی با فیزیوتراپی نورولوژیک محسوب می شوند. در ادامه به کاربرد هر یک از این موارد خواهیم پرداخت.

فیزیوتراپی نورولوژیک در ترکیب با کار درمانی

کار درمانی عبارت است از آموزش های اصولی برای یادگیری مجدد کارهایی چون نوشتن، غذا خوردن

و لباس پوشیدن. طبیعی است که فرد مبتلا به فلج مغزی، باید تمامی این اعمال را مجددا آموزش ببیند.

این کار به بیمار کمک می کند تا استقلال خود را به دست آورد.

کار درمانی در همه جنبه های زندگی فرد بیمار وارد می شود. اگر فرد بخواهد به حرفه یا شغل خود

ادامه دهد باید علاوه بر فیزیوتراپی نورولوژیک، در زمینه شغلی خود نیز کار درمانی انجام دهد.

برای مثال، محیط کار خود را به گونه ای تغییر دهد که بتواند راحت بنشیند، حرکت کند و فعالیت

داشته باشد. کار درمانی حتی در روابط اجتماعی افراد نیز وارد می شود و می تواند به حفظ

اعتماد به نفس و روحیه آن ها کمک نماید.

فیزیوتراپی نورولوژیک در ترکیب با گفتار درمانی

آسیب های عصبی و مخصوصا آسیب های مغزی ممکن است بر صحبت کردن و بلعیدن غذا

در افراد نیز تاثیر بگذارند. از این رو، در بسیاری از موارد فردی که تحت درمان با فیزیوتراپی نورولوژیک

قرار می گیرد باید با یک گفتار درمان نیز ملاقات داشته باشد. گفتار درمان به فرد کمک می کند تا به

تدریج صحبت کردن را بیاموزد و بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند.

هزینه فیزیوتراپی نورولوژیک چقدر است؟

فیزیوتراپی نورولوژیک یک درمان تخصصی است که باید به کمک تجهیزات مختلف انجام گیرد. همچنین،

هر شخص بنا بر نوع بیماری و شدت آن ممکن است به روش ها و درمان های مختلفی نیاز داشته

باشد. بنابراین، هزینه فیزیوتراپی بیماران نورولوژیکی به صورت دقیق قابل محاسبه نیست. با این

حال، برخی فاکتورهای کلی در تعیین هزینه فیزیوتراپی نورولوژیک تاثیرگذار هستند که از

جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شهر محل سکونت
• موقعیت جغرافیایی کلینیک یا مرکز فیزیوتراپی
• نوع دستگاه های به کار برده شده
• تعداد جلسات مورد نیاز بیمار
• استفاده احتمالی از ابزاری نظیر بریس و آتل
• تبحر و معتبر بودن فیزیوتراپیست

هدف فیزیوتراپی ایرانیان کاهش درد و کمک به عملکرد، حرکت و زندگی بهتر است.

کلینیک فوق تخصصی سلامتی، درمانی و فیزیوتراپی ایرانیان ،  بهترین فیزیوتراپی در اصفهان

به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیکها و بخش های درمانی :

کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان    باشگاه بدنسازی ایرانیان    کلینیک لاغری و زیبایی ایرانیان    استخر آب درمانی ایرانیان    فروشگاه اینترنتی محصولات طبی و پزشکی  

فیزیوتراپی ایرانیان ، طی سال ها فعالیت همیشه در تلاش است تا خدمات زیر را ارائه نماید.

الکتروتراپی ، تکارتراپی ، مگنت تراپی ، فیزیوتراپی ورزشی ، لیزرتراپی ( لیزر پرتوان ) ، اولتراسوند US ،  فیزیوتراپی کمر ، فیزیوتراپی زانو ، فیزیوتراپی دست ، فیزیوتراپی گردن ، فیزیوتراپی سکته مغزی ، فیزیوتراپی پارکینسون ، فیزیوتراپی پا ، فیزیوتراپی درد پاشنه پا ، فیزیوتراپی خارپاشنه ،  فیزیوتراپی ACL ، فیزیوتراپی کف لگن ، فیزیوتراپی بارداری ، فیزیوتراپی کودکان ، ماساژ درمانی ، باشگاه ورزشی ، آب درمانی و …