کمر درد ناشی از کشیدگی عضلات بین دنده ای
کمر درد کشیدگی عضلات بین دنده ای، شایعترین نوع درد اسکلتی عضلانی است. ماهیچههای بین دندهای، عضلات نازکی هستند که بین دندهها وصل میشوند؛ مانند هر عضله دیگری، ماهیچههای بین دندهای میتوانند با نیروی ناگهانی یا مکرر، تحتفشار قرار گیرند و باعث درد، سفتی و مشکل در فعالیتهای روزمره شوند. کشیدگی عضله بین دندهای، به آسیب عضلانی بین دو یا چند دنده اشاره دارد. عضلات و یا ماهیچههای بین دندهای، دندهها را به هم متصل میکنند و به تشکیل دیواره قفسه سینه کمک میکنند.
هنگامی که این عضلات بیش از حد کشیده میشوند یا پاره میشوند، میتوانند باعث درد قابلتوجهی در قسمت میانی و بالای کمر شوند. کشیدگی عضله بین دندهای یک آسیب شایع در دو و میدانی و در نتیجه یک زایمان سخت است. معمولاً ناشی از فعالیت روزمره نیست. در حالی که آسیب عضله بین دندهای میتواند باعث درد شدید شود، اکثر موارد در عرض ۶ تا ۸ هفته به طور کامل بهبود مییابند.
ماهیچههای بین دندهای چیست؟
۱۱ مجموعه ماهیچه بین دندهای در هر طرف قفسه سینه وجود دارد و هر مجموعه بین دندههای مجاور در قسمت بالایی و میانی پشت قرار دارد. هر مجموعهای از عضلات بین دندهای شامل موارد زیر است:
- ماهیچههای بین دندهای خارجی، بیرونیترین عضلات بین دندهای هستند که مسئول انبساط قفسه سینه در حین تنفس برای کمک به دم هوا و امکان تنفس کامل و عمیق هستند. عضلات بین دندهای خارجی از لبه پایینی یک دنده منشأ میگیرند و به صورت مورب به سمت جلو میروند تا به لبه فوقانی دنده زیرین متصل شوند و در پشت، پهلوها و بیشتر قسمت جلویی قفسه سینه یافت میشود.
- ماهیچههای بین دندهای داخلی مستقیماً در زیر دندههای خارجی قرار میگیرند و به جمع شدن قفسه سینه در هنگام تنفس برای بازدم هوا کمک میکنند. فیبرهای عضلانی بین دندهای، عمود بر بین دندههای خارجی قرار دارند و به صورت مورب از جلو به عقب و در امتداد دندهها حرکت میکنند و در کل قفسه سینه یافت میشوند.
- داخلیترین ماهیچههای بین دندهای مستقیماً زیر آن قرار دارند و به موازات عضلات بین دندهای داخلی قرار دارند و از پشت قفسه سینه به هر طرف میروند. وریدهای بین دندهای، شریانها و اعصاب، معمولاً بین داخلیترین عضلات بین دندهای یافت میشوند.
علاوه بر کمک به تنفس، ماهیچههای بین دندهای همچنین به تثبیت قفسه سینه کمک میکنند، زیرا قسمت بالایی بدن به جلو، عقب یا به پهلو میپیچد یا خم میشود. در حالی که ماهیچههای بین دندهای مستقیماً به ستون فقرات متصل نمیشوند، نقش تثبیتکننده آنها در قفسه سینه، به حفظ وضعیت بدن و قوی و سالم نگه داشتن کمر کمک میکند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
برخی از موارد کشیدگی عضله بین دندهای ممکن است آنقدر خفیف باشد که درد یا سفتی در عرض چند روز کاهش یابد و بنابراین نیازی به مراقبت پزشکی ندارد. اگر کمردرد برای چند روز ادامه داشت یا شروع به تداخل با فعالیتهای روزانه، مانند رفتن به محل کار یا خوابیدن کرد، توصیه میشود به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر این، اگر کمردرد آنقدر شدید باشد که باعث مشکل در تنفس شود یا انجام حرکات روزمره مانند دراز کشیدن یا حرکت از حالت ایستاده به نشسته را غیرممکن کند، توجه پزشکی توصیه میشود. درد شدیدی که به دنبال یک آسیب تروماتیک، مانند سقوط یا تصادف رانندگی رخ میدهد، باید به سرعت توسط پزشک درمان شود.
در اثر چه عواملی کشیدگی عضلات بین دندهای ایجاد میشود؟
کشیدگی عضله بین دندهای میتواند در اثر هر تعداد آسیب رخ دهد، از جمله:
ضربه مستقیم به قفسه سینه
ضربه مستقیم به قفسه سینه مانند سقوط یا تصادف رانندگی که در آن دندهها به طور ناگهانی از هم جدا میشوند و عضلات بین دندهای کشیده یا پاره میشوند. ضربات ناشی از ورزشهای تماسی مانند فوتبال یا هاکی ممکن است باعث کشیدگی عضلات بین دندهای از تکانهای یکباره یا مکرر به تنه شود.
چرخاندن نیمتنه بیش از حد طبیعی خود
چرخاندن بیش از حد نیمتنه، میتواند دندهها را بیشتر از حد طبیعی از هم جدا کند و باعث کشش بیش از حد یا پارگی بین دندهها شود. پیچش بیش از حد ممکن است در ورزشهایی مانند تنیس یا گلف، یا در اثر چرخش هنگام بلند کردن بدن رخ دهد. پیچش با شدت کمتر نیز میتواند عضلات بین دندهای را تحتفشار قرار دهد، مانند برخی وضعیتهای یوگا یا موقعیتهای رقص.
بالا نگه داشتن دست طولانیمدت در بالای سر
بالا نگه داشتن دست به مدت طولانی مانند هنگام نقاشی کردن سقف و به دنبال آن، بلند کردن بالای شانهها، میتواند باعث شود که عضلات بین دندهای بیشتر از حد معمول کشیده شوند و فشار بیرویه بر عضلات وارد شود و باعث آسیب به عضلات بین دندهای شود.
حرکات تکراری و نیرومند
حرکات تکراری و قوی، ممکن است در حین پارو زدن، تنیس، یا ضرب و جرح یا ضرب و شتم، تجربه شود. این حرکات و تنشهای مکرر، میتوانند به تدریج عضلات بین دندهای را بیش از حد کشیده و پاره کنند.
صرفاً انجام اقدامات فوق همیشه منجر به کشیدگی عضلات بین دندهای نمیشود. احتمال کشیدگی بین دندهای زمانی افزایش مییابد که ماهیچهها، از استفاده بیش از حد از ماهیچهها تا حد فرسودگی، آتروفی ناشی از ورزش نکردن یا به دلیل وضعیت نامناسب مزمن ضعیف شوند.
عوامل خطر کشیدگی عضله بین دندهای
فعالیتهای زیر نیز میتواند خطر کشیدگی عضله بین دندهای و ایجاد درد در قسمت بالایی کمر را افزایش دهد:
- کار بدنی که معمولاً به حرکات زیادی نیاز دارد که میتواند به اندامهای بین دندهای آسیب برساند، از جمله بلند کردن مکرر اجسام سنگین، خم شدن یا رسیدن مکرر و یا چرخش بیش از حد بالاتنه. دانستن تکنیکهای بلند کردن ایمن برای جلوگیری از آسیبهای مختلف، از جمله فشار بین دندهای، ضروری است.
- ورزشهای تماسی که در آنها به بالاتنه با نیروی مستقیم و ناگهانی ضربه وارد میشود، از جمله فوتبال، هاکی یا راگبی، اما نه محدود به آن.
- ورزشهای با فشار زیاد، مانند بازی بیسبال و یا تنیس که در آنها به طور مکرر از نیروی زیاد در عضلات بازو، شانه و قسمت بالایی کمر استفاده میشود و فشار بیرویه بر این عضلات وارد میکند و خطر فشار را افزایش میدهد. حرکات ممکن است شامل زمین زدن، ضربه زدن، یا تاب دادن راکت تنیس یا چوب گلف باشد.
کشیدگی عضلات بین دندهای با چه علائمی همراه است؟
علائم کشیدگی عضله بین دندهای بسته به نحوه وقوع آسیب ممکن است کمی متفاوت باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد ناگهانی و شدید بالای کمر و دندهها
کمردرد یا درد در قفسه سینه ممکن است قابلتوجه باشد و به طور ناگهانی ایجاد شود، به خصوص اگر آسیب ناشی از ضربه ناگهانی یا ضربه به قفسه سینه یا پشت باشد. علاوه بر این، افزایش ناگهانی فعالیت بدنی میتواند عضله بین دندهای را تحت فشار قرار دهد و منجر به درد ناگهانی و شدید شود.
درد به تدریج تشدید میشود
اگر فشار مکرر و تدریجی بر عضلات بین دندهای وارد شود، کمردرد ممکن است به تدریج در طی چند روز یا چند هفته ایجاد شود. این نوع کشیدگی عضلانی پس از شرکت در ورزشهایی مانند قایقرانی، شنا یا بیس بال رایج است.
تنش و سفتی عضلانی
عضلات ممکن است با کشش، به آسیب واکنش نشان دهند و با حرکات روزمره مانند خم کردن یا پیچاندن قسمت فوقانی
بدن باعث درد و سفتی در قسمت بالایی کمر شوند. تنش در عضلات بین دندهای نیز ممکن است منجر به اسپاسم عضلانی و افزایش درد شود.
دشواری در تنفس
نفس کامل کشیدن ممکن است با کشیدگی عضلات بین دندهای، بسیار دردناک باشد و باعث کم عمق شدن تنفس شود.
تنفس کوتاهتر و کم عمقتر برای جلوگیری از درد در نهایت میتواند منجر به عبور اکسیژن کمتر در بدن شود و روند بهبودی
را تضعیف کند. عوارض شدیدتر ناشی از کشیدگی عضلات بین دندهای نادر است.
حساس به لمس
عضلات آسیب دیده و دندههای مجاور ممکن است به لمس حساس باشند. علاوه بر این، پوشیدن لباسهای تنگ یا حمل کولهپشتی
یا کیف پول روی ماهیچههای کشیده، میتواند درد را بدتر کند.
التهاب موضعی
عضلات بین دندهای متورم شده و باعث افزایش حساسیت در ناحیه آسیبدیده میشود. در موارد نادر، این تورم میتواند باعث
تجمع خون یا لخته شدن خون در اطراف ماهیچههای تحت فشار شود که به آن هماتوم میگویند.
آسیبدیدگی عضلات بین دندهای به طور بالقوه میتواند منجر به عوارض بیشتر شود. در حالی که نادر است، چنین عوارضی
ممکن است شامل تحریک عصب بین دندهای یا عوارض ناشی از تنفس کم عمق باشد.
چگونه کشیدگی عضلات بین دندهای تشخیص داده میشود؟
فقط یک متخصص سلامت واجد شرایط میتواند به طور دقیق کشیدگی عضله بین دندهای را تشخیص دهد. فرآیند تشخیصی فشار بین دندهای معمولاً شامل موارد زیر است:
- تاریخچه پزشکی جمع آوری شده، شامل مروری بر علائم فعلی و اطلاعاتی در مورد زمان و چگونگی شروع درد است. سابقه پزشکی همچنین ممکن است شامل اطلاعاتی در مورد عادات خواب، فعالیت بدنی و عادات ورزشی، یا هر گونه آسیب اخیر به تنه باشد.
- یک معاینه فیزیکی که در آن پزشک ناحیه دردناک را با دست (که به آن لمس میگویند) حس میکند تا حساسیت و تورم را بررسی کند. یک معاینه فیزیکی ممکن است شامل خم کردن یا چرخاندن تنه باشد تا چگونگی تأثیر حرکت و وضعیت بدن بر درد را آزمایش کند. علاوه بر این، پزشک ممکن است از گوشی پزشکی برای گوش دادن به علائم تنفس کم عمق استفاده کند.
- آزمایش تصویربرداری تشخیصی (مانند رادیوگرافی یا اسکن MRI) معمولاً برای تشخیص کشیدگی عضله بین دندهای لازم نیست. در برخی موارد، آزمایش تصویربرداری ممکن است برای رد احتمال آسیب داخلی، مانند شکستگی دنده یا کبودی ریه، تجویز شود.
درمان کشیدگی عضلات بین دندهای
در حالی که ماهیچهها در حال بهبود هستند، میتواند برای کاهش درد بالای کمر و سایر علائم با استفاده از موارد زیر مفید باشد:
سرما و گرما درمانی
برای ۴۸ ساعت اول درد، یخ زدن ناحیه آسیب دیده با کیسه یخ یا کیسه سرد برای کاهش التهاب و کاهش درد توصیه میشود. پس از این
دوره، گرما درمانی میتواند به کاهش تنش عضلانی و افزایش گردش خون و مواد مغذی به عضلات آسیب دیده کمک کند و به روند طبیعی
بهبودی بدن کمک کند. کاربردهای متداول گرما شامل پوشش حرارتی چسبنده، پد حرارتی یا حمام گرم است.
داروهای مسکن بدون نسخه
داروهای ضد التهابی (مانند ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن) میتوانند به کاهش التهاب دردناک در عضلات آسیب دیده کمک کنند. علاوه
بر این، مسکنها (مانند استامینوفن) میتوانند با سیگنالهای درد ارسال شده به مغز تداخل داشته باشند و سطح کلی درد را به حداقل برسانند.
شل کنندههای عضلانی
برای درد شدید، شل کنندههای عضلانی ممکن است برای کاهش تنش یا اسپاسم دردناک عضلانی استفاده شود. این داروها توسط
پزشک تجویز میشوند و معمولاً به عنوان یک مضعف کننده روی سیستم عصبی مرکزی عمل میکنند تا ماهیچهها را شل کنند.
شل کنندههای عضلانی معمولاً برای دردهای کوتاهمدت و حاد استفاده میشوند.
دوره استراحت کوتاه / اصلاح فعالیت
اجتناب از فعالیتهای شدید، به ویژه فعالیتهایی که باعث آسیب عضلانی شده یا به آن کمک میکند، توصیه میشود. معمولاً یک
دوره استراحت طولانیمدت که بیشتر از چند روز طول بکشد توصیه نمیشود، زیرا استفاده کم از عضلات میتواند منجر به ضعف و
افزایش خطر آسیب بیشتر شود.
تأثیر فیزیوتراپی بر بهبود کشیدگی عضلات بین دندهای
همراه با استراحت، یخ، گرما و تنفس درمانی، فیزیوتراپی ممکن است ناراحتی شما را کاهش داده و بهبودی شما را تسریع کند.
پزشک ممکن است پس از تشخیص، شما را به یک فیزیوتراپیست ارجاع دهد. یک فیزیوتراپیست میتواند نکاتی را برای خوابیدن
به شما ارائه دهد – مانند استفاده از یک تکیهگاه برای بالا بردن سینهتان – و برای شل شدن در صبح. پیروی از یک برنامه فیزیوتراپی
میتواند به شما کمک کند زودتر به فعالیتهای معمول خود بازگردید. در بیشتر موارد، کشیدگی عضله بین دندهای تنها با استفاده
از درمانهای اولیه، مانند موارد ذکر شده در بالا، طی چند روز تا ۸ هفته بهبود مییابند. برخی از فشارهای شدید ممکن است
باعث طولانیتر شدن درد بالای کمر شوند. دوره بهبودی تا حد زیادی به شدت فشار و اثربخشی درمان بستگی دارد.
در مورد کشیدگی عضلات بین دندهای از چه چیزهایی باید اجتناب کرد؟
برخی از فعالیتها میتوانند با فرآیندهای بهبود طبیعی بدن تداخل داشته باشند و به طور بالقوه، منجر به بهبودی طولانیتر
و دردناکتر شوند، مانند سیگار کشیدن و یا فشار بیش از حد به ناحیه آسیب دیده با بستن آن. زمانی که عضلات بین دندهای
آسیب میبینند، ممکن است نفسهای عمیق، چالشبرانگیز و دردناک باشد، بنابراین توصیه میشود برای جلوگیری از هرگونه
مشکل اضافی در تنفس در حین بهبودی عضلات، سیگار را ترک کنید. علاوه بر این، در حالی که فشردهسازی عضلات کشیده
ممکن است برای برخی آسیبها توصیه شود، معمولاً برای کشیدگیهای بین دندهای توصیه نمیشود. پیچاندن قفسه سینه
میتواند تنفس را دشوارتر کند و ممکن است باعث کبودی یا بدتر شدن کبودی در عضلات آسیب دیده شود.
کلینیک مجهز و تخصصی فیزیوتراپی ایرانیان
به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان، باشگاه بدنسازی ایرانیان و
استخر آب درمانی ایرانیان تمام تلاش خود را برای بهبود بیماران به کار گرفته است. این مجموعه تحت مدیریت
علی رضا صدیقی و دکتر مهدی صدیقی متخصص طب فیزیوتراپی و توانبخشی اداره می گردد.برای آشنایی بیشتر با
مجموعه سلامت ایرانیان و خدمات ارائه شده توسط این مجموعه می توانید به صفحه
اینستاگرام فیزیوتراپی ایرانیان مراجعه نمایید.