پارگی مینیسک زانو چگونه درمان می‌شود؟

درمان پارگی مینیسک زانو

زانو، بزرگ‌ترین مفصل بدن است. زانو به ساق اجازه می‌دهد تا جایی که استخوان ران به استخوان درشت‌نی (استخوان ساق پا) می‌چسبد، خم شود. زانو خم می‌شود و به بدن اجازه می‌دهد تا فعالیت‌های زیادی را انجام دهد، از راه رفتن و دویدن گرفته تا کوهنوردی و چمباتمه زدن. ساختارهای مختلفی وجود دارد که زانو را احاطه کرده و به آن اجازه خم شدن می‌دهد و از مفصل زانو در برابر آسیب محافظت می‌کند. عضلات چهارسر ران و همسترینگ، وظیفه حرکت مفصل زانو را بر عهده دارند. هنگامی که عضلات چهار سر ران (که در جلوی ران قرار دارند) منقبض می‌شوند، زانو کشیده یا صاف می‌شود. عضلات همسترینگ که در پشت ران قرار دارند، وظیفه خم شدن زانو را بر عهده دارند.

رباط‌های جانبی داخلی و خارجی و متقاطع قدامی و خلفی

این ماهیچه‌ها همچنین در محافظت از زانو در برابر آسیب‌دیدگی با عمل کردن برای تثبیت زانو و جلوگیری از فشار دادن آن به سمتی که قرار نیست حرکت کند، مهم هستند. چهار رباط وجود دارد که مفصل زانو را در حالت استراحت و در حین حرکت تثبیت می‌کند: رباط‌های جانبی داخلی و خارجی (MCL، LCL) و رباط‌های متقاطع قدامی و خلفی (ACL، PCL). غضروف داخل مفصل برای محافظت از استخوان‌ها در برابر تنش‌های معمول در اثر راه رفتن، دویدن و بالا رفتن، محافظت می‌کند. منیسک جانبی داخلی و خارجی، دو غضروف گوه‌ای‌شکل ضخیم هستند که به بالای استخوان ساق پا به نام فلات تیبیا متصل شده‌اند. هر منیسک به شکل C خمیده است که قسمت جلوی غضروف را شاخک قدامی و قسمت پشتی آن را شاخک خلفی می‌نامند.

همچنین غضروف مفصلی وجود دارد که سطوح مفصلی استخوان‌ها را در داخل زانو می‌پوشاند، از جمله استخوان درشت‌نی، استخوان ران و کشکک زانو. اصطلاح غضروف پاره شده زانو به آسیب یکی از منیسک‌های C شکل زانو بین استخوان ران و درشت‌نی اشاره دارد. مانند هر آسیب دیگری در بدن، هنگامی که منیسک آسیب می‌بیند، تحریک رخ می‌دهد. اگر سطحی که به استخوان‌ها اجازه می‌دهد روی همدیگر سر بخورند در مفصل زانو دیگر صاف نباشد، درد می‌تواند با هر خم شدن یا اکستنشن ایجاد شود. منیسک ممکن است به دلیل یک اتفاق آسیب ببیند یا به دلیل افزایش سن و استفاده بیش از حد به تدریج فرسوده شود و باعث پارگی‌های دژنراتیو شود.

پارگی مینیسک چیست؟

منیسک پاره شده، آسیب ناشی از پارگی غضروفی است که در بالای استخوان درشت‌نی قرار گرفته و به استخوان ران اجازه می‌دهد تا در هنگام حرکت مفصل زانو سر بخورد. منیسک‌ها معمولاً با محل قرارگیری آناتومیک به شکل C و ظاهرشان توصیف می‌شوند. در حالی که معاینه فیزیکی ممکن است پیش‌بینی کند که آیا منیسک داخلی یا جانبی آسیب دیده است یا خیر، یک روش تشخیصی مانند MRI یا جراحی آرتروسکوپی، می‌تواند قسمت خاصی از آناتومی غضروف را که پاره شده و ظاهر آن را، مشخص کند.

از آنجایی که جریان خون در هر قسمت از منیسک متفاوت است، دانستن اینکه پارگی در کجا قرار دارد ممکن است به تصمیم‌گیری در مورد اینکه جراحت به چه راحتی ممکن است التیام یابد (با یا بدون جراحی) کمک کند. هر چه خون‌رسانی بهتر باشد، پتانسیل بهتری برای بهبودی وجود دارد. لبه بیرونی غضروف نسبت به قسمت مرکزی “C” ، خون‌رسانی بهتری دارد. خون‌رسانی به غضروف زانو نیز با افزایش سن کاهش می‌یابد و تا ۴۰ سالگی تا ۲۰ درصد از خون طبیعی از بین می‌رود.

پارگی مینیسک به چه علت رخ می‌دهد؟

چرخش شدید یا توقف ناگهانی، می‌تواند باعث شود که انتهای استخوان ران به بالای استخوان درشت‌نی ساییده شود، غضروف منیسک گیر کرده و باعث پارگی آن شود. این آسیب زانو می‌تواند با چمباتمه زدن عمیق یا زانو زدن نیز رخ دهد، به خصوص هنگام بلند کردن وزنه سنگین. آسیب‌های ناشی از پارگی منیسک اغلب در طول فعالیت‌های ورزشی، به ویژه در ورزش‌های تماسی مانند فوتبال و رخ دهد. حرکاتی که نیاز به چرخش و توقف ناگهانی دارند، در ورزش‌هایی مانند تنیس و یا بسکتبال نیز می‌توانند باعث آسیب منیسک شوند. آسیب ورزشی لازم نیست در طول بازی اتفاق بیفتد، بلکه می‌تواند در طول تمرین نیز رخ دهد، جایی که همان حرکات منجر به آسیب منیسک می‌شود.

تأثیر افزایش سن بر پارگی منیسک

خطر ایجاد پارگی منیسک با افزایش سن افزایش می‌یابد، زیرا غضروف به تدریج شروع به فرسودگی می‌کند و جریان خون و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد. افزایش وزن بدن نیز، فشار بیشتری به منیسک وارد می‌کند. فعالیت‌های معمول روزانه مانند راه رفتن و بالا رفتن از پله‌ها، احتمال ساییدگی، تحلیل رفتن و پارگی را افزایش می‌دهد. تخمین زده می‌شود که از هر ۱۰ بیمار بالای ۶۵ سال، ۶ نفر دچار پارگی منیسک دژنراتیو هستند. هر چند بسیاری از این منیسک‌ها ممکن است هرگز مشکلی ایجاد نکنند. از آنجایی که برخی از الیاف غضروف با رباط‌هایی که زانو را احاطه کرده‌اند، به هم مرتبط هستند، آسیب‌های منیسک ممکن است با پارگی رباط‌های جانبی و صلیبی همراه باشد که این به مکانیسم آسیب بستگی دارد.

پارگی مینیسک با کدام علائم همراه است؟

اغلب اوقات، پارگی منیسک، علائم یا مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این حال، برخی از افراد مبتلا به پارگی منیسک دقیقاً می‌دانند چه زمانی به زانوهای خود آسیب می‌رسانند. ممکن است شروع حاد زانودرد وجود داشته باشد و بیمار در واقع صدایی در زانو بشنود یا احساس کند. مانند هر آسیب دیگری، یک پاسخ التهابی از جمله درد و تورم وجود دارد. تورم در مفصل زانو ناشی از پارگی منیسک، معمولاً چند ساعت طول می‌کشد تا ایجاد شود و بسته به میزان درد و تجمع مایعات، حرکت زانو ممکن است دشوار شود. هنگامی که مایع در ناحیه محصور مفصل زانو جمع می‌شود، کشیدن یا صاف کردن کامل زانو ممکن است دشوار و دردناک باشد، زیرا زانو زمانی که حدود ۱۵ درجه خم شود، بیشترین فضای موجود را دارد.

در برخی شرایط، مقدار تورم ممکن است لزوماً برای مشاهده کافی نباشد. گاهی اوقات، بیمار از آسیب اولیه آگاه نیست، اما شروع به توجه به علائمی می‌کند که بعداً ایجاد می‌شود. علاوه بر این، ممکن است آسیب حاد وجود نداشته باشد. غضروف زانو ممکن است در نتیجه افزایش سن، آرتریت و فرسودگی منیسک آسیب ببیند و باعث پارگی منیسک دژنراتیو شود. پس از آسیب، تحریک مفصل زانو ممکن است به تدریج برطرف شود و با برطرف شدن پاسخ التهابی اولیه، نسبتاً طبیعی احساس شود. با این حال، علائم دیگری ممکن است در طول زمان ایجاد شود و ممکن است شامل یکی یا همه موارد زیر باشد:

علت های پارگی منیسک

• درد با دویدن یا راه رفتن در مسافت‌های طولانی‌تر
• تورم متناوب مفصل زانو: در بسیاری از مواقع، زانویی که منیسک پاره شده دارد، احساس “سفت” دارد.
• پرش زانو به خصوص هنگام بالا رفتن یا پایین آمدن از پله
• جابجایی زانو (احساس بی‌ثباتی زانو و احساس اینکه زانو جابجا می‌شود) که ممکن است باعث زمین خوردن بیمار شود.
• قفل کردن زانو: این زمانی اتفاق می‌افتد که یک تکه منیسک پاره شده روی خود تا می‌شود و دامنه کامل حرکت مفصل زانو را مسدود می‌کند. زانو گیر می‌کند، معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ درجه خم می‌شود و نمی‌تواند از آن حالت، خم یا راست شود.

چگونه پزشکان پارگی مینیسک را تشخیص می‌دهند؟

تشخیص آسیب زانو با شرح‌حال و معاینه فیزیکی شروع می‌شود. اگر آسیب حاد وجود داشته باشد، پزشک در مورد مکانیسم آن آسیب می‌پرسد تا به درک فشارهایی که روی زانو وارد شده است، کمک کند. بسیاری از بیمارانی که در مسابقات ورزشی یا تمرین شرکت می‌کنند، می‌توانند زمان و جزئیات آسیب را نیز مشخص کنند. افراد غیر ورزشکار ممکن است پیچ‌وتاب یا خمیدگی عمیق در محل کار یا هنگام انجام کارهای خانه را به خاطر بیاورند. از طریق نگاه کردن، لمس کردن و اعمال روش‌های تشخیصی خاص، پزشک یا فیزیوتراپ اغلب ممکن است پارگی منیسک را تشخیص دهند.

معاینه فیزیکی اغلب شامل لمس مفصل از نظر گرما و نواحی حساس، ارزیابی پایداری رباط‌ها و آزمایش دامنه حرکت مفصل زانو و قدرت عضلات چهارسر ران و همسترینگ است. آزمایش‌های زیادی برای ارزیابی ساختارهای داخلی زانو شرح داده شده است. تست مک موری که به نام یک جراح ارتوپد بریتانیایی نامگذاری شده است، بیش از ۱۰۰ سال است که برای تشخیص بالینی پارگی منیسک استفاده می‌شود. پزشک زانو را خم می‌کند و درشت‌نی را می‌چرخاند.

اگر یک قفل‌شدگی احساس شود، آزمایش برای پارگی احتمالی، مثبت است. ام آر آی، آزمایش انتخابی برای تأیید تشخیص پارگی منیسک است. این یک آزمایش غیرتهاجمی است که می‌تواند ساختارهای داخلی زانو از جمله غضروف و رباط‌ها، سطح استخوان‌ها و ماهیچه‌ها و تاندون‌هایی را که مفصل زانو را احاطه کرده‌اند، تجسم کند. یکی از مزایای دیگر ام آر آی قبل از جراحی این است که جراح ارتوپد با دانستن وضعیت آناتومی زانو می‌تواند یک جراحی زانو را برنامه‌ریزی کند و قبل از شروع عمل در مورد درمان‌های جایگزین با بیمار صحبت کند.

تصویربرداری اشعه ایکس

اشعه ایکس ساده نمی‌تواند برای شناسایی پارگی‌های منیسک استفاده شود، اما ممکن است در جستجوی تغییرات استخوانی، از جمله شکستگی، آرتریت، و قطعات استخوانی شل در مفصل مفید باشد. در بیماران مسن‌تر، در حالی که بیمار ایستاده است، ممکن است از هر دو زانو عکس‌برداری با اشعه ایکس گرفته شود. این اجازه می‌دهد تا فضاهای مفصلی برای ارزیابی میزان ساییدگی غضروف مقایسه شوند. غضروف، فضای داخل مفصل را اشغال می‌کند و اگر فضای مفصل، باریک شود، ممکن است نشانه‌ای از وجود غضروف کمتر باشد که احتمالاً ناشی از بیماری‌های دژنراتیو است. اشعه ایکس ساده، ممکن است علل دیگر زانو‌درد از جمله آرتریت و نقرس کاذب را نیز آشکار کند.

آرتروسکوپی

قبل از استفاده گسترده از ام آر آی، از آرتروسکوپی زانو برای تأیید تشخیص پارگی منیسک استفاده می‌شد. در آرتروسکوپی، جراح ارتوپد یک وسیله کوچک را وارد زانو می‌کند و مستقیماً به ساختارهای داخل مفصل نگاه می‌کند. مزیت دیگر آرتروسکوپی این است که آسیب ممکن است هم‌زمان با استفاده از ابزارهای اضافی که در مفصل قرار داده می‌شود، ترمیم شود. عیب آرتروسکوپی این است که یک روش جراحی با تمام خطرات احتمالی مرتبط با جراحی همراه است.

پارگی مینیسک زانو چگونه درمان می‌ّشود؟

درمانی که پزشک شما توصیه می‌کند، به عوامل مختلفی از جمله سن، علائم و سطح فعالیت شما بستگی دارد. او همچنین نوع، اندازه و محل آسیب را در نظر خواهد گرفت. یک سوم بخش بیرونی منیسک، دارای منبع خونی غنی است. پارگی در این ناحیه ممکن است خود به خود بهبود یابد یا اغلب با جراحی قابل ترمیم است. پارگی طولی، نمونه‌ای از این پارگی است که در این ناحیه اتفاق می‌افتد. در مقابل، دو سوم بخش داخلی منیسک، فاقد جریان خون قابل‌توجهی است. بدون مواد مغذی خون، پارگی منیسک در این منطقه با جریان خون محدود، نمی‌تواند التیام یابد. از آنجایی که قطعات آسیب‌دیده، نمی‌توانند دوباره با هم رشد کنند، پارگی‌هایی که به درمان پاسخ نمی‌دهند، معمولاً با جراحی بریده می‌شوند.

درمان غیر جراحی

بسیاری از پارگی‌های منیسک نیازی به جراحی فوری ندارند. اگر علائم شما ادامه پیدا نکرد و زانو قفل‌شده یا تورم نداشتید، پزشک ممکن است درمان غیر جراحی را توصیه کند که شامل استراحت، استفاده از کمپرس یخ، فشرده‌سازی ناحیه آسیب‌دیده با استفاده از بریس است. همچنین ممکن است داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی تجویز شود، داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن می‌توانند به کاهش درد و تورم کمک کنند. در مواردی پزشک ممکن است یک داروی کورتیکواستروئید را به مفصل زانو تزریق کند تا به بهبود درد و تورم کمک کند.  اگر علائم شما با درمان غیر جراحی ادامه یابد، پزشک ممکن است جراحی آرتروسکوپی را پیشنهاد کند.

آتروسکوپی

آرتروسکوپی زانو، یکی از رایج‌ترین روش‌های جراحی است. در این روش، جراح یک دوربین مینیاتوری را از طریق یک برش کوچک در زانو وارد می‌کند. این یک دید واضح از داخل زانو را برای پزشک فراهم می‌کند. سپس او ابزارهای جراحی را از طریق دو یا سه درگاه کوچک دیگر وارد می‌کند تا پارگی را اصلاح یا ترمیم کند. پس از تکمیل بهبودی اولیه، پزشک تمرینات توانبخشی را تجویز خواهد کرد. همچنین ورزش منظم برای بازگرداندن تحرک و قدرت زانو ضروری است. شما با تمریناتی برای بهبود دامنه حرکتی خود شروع خواهید کرد. تمرینات تقویتی به تدریج به برنامه توان‌بخشی شما اضافه می شود. در بسیاری از موارد، تمرینات توانبخشی را می‌توان در خانه انجام داد، اگرچه پزشک شما ممکن است کار با فیزیوتراپیست را توصیه کند.

زمان توان‌بخشی برای ترمیم منیسک حدود ۳ تا ۶ ماه است. منیسکتومی به زمان کمتری برای بهبود نیاز دارد – تقریباً ۳ تا ۶ هفته. به طور کلی، پارگی منیسک. با تشخیص، درمان و توانبخشی مناسب، بیماران اغلب به توانایی های قبل از آسیب بر می‌گردند.

کلینیک مجهز و تخصصی فیزیوتراپی ایرانیان

انتخاب یک مرکز فیزیوتراپی مجهز و تخصصی برای انجام درمان های فیزیوتراپی می تواند نتایج حاصل از درمان را به طور قابل توجهی تقویت نماید. کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان اصفهان با سرپرستی دکتر مهدی صدیقی، فیزیوتراپیست مجرب و شناخته شده، تمامی خدمات مرتبط با فیزیوتراپی برای اختلالات مختلف مانند بی اختیاری ادرار را به بیماران ارائه می دهد. برای اطلاع از نحوه مراجعه به این مرکز می توانید به قسمت تماس با ما در همین وبسایت مراجعه نمایید.