علت درد زانو در کودکان

درد زانو نه تنها در بزرگسالان و افراد سالخورده شایع است، بلکه برخی از کودکان هم در اثر یک سری مشکلات و یا بیماری ها، به این درد دچار می شوند. با تشخیص به موقع درد زانو میتوان تا حد زیادی از پیشروی آن جلوگیری کرد تا کودکان قادر به…
زانو درد در کودکان
مقالات فیزیوتراپی

این مقاله را با دیگران به اشتراک بگذارید

علت درد زانو کودکان

مشکلات زانو به‌ طورکلی با چالش ‌های سالمندی یا در برخی از موارد با کودکان و یا بزرگ‌سالان نیز همراه است.وقتی کودکی از درد زانو خود شکایت می‌کند، عموماً فرض می‌کنیم که کودک به دلیل زمین خوردن هنگام بازی یا با پریدن به‌زانوی خود آسیب وارد کرده است و این درد طی چند روز از بین می‌رود؛ اما واقعیت این است که درد زانو در کودکان می‌تواند ناشی از عوامل زیادی باشد. بیشتر اوقات نتیجه استفاده بیش‌ازحد براثر فعالیت زیاد باشد و یا می‌تواند ناشی از ضربه یا وضعیت خاصی باشد.

بسیار شایع است که کودکان از درد زانو بدون داشتن هر نوع ضربه یا صدمه‌ای شکایت کنند، به‌ویژه نوجوانان فعال. تغییر در سطح فعالیت یا ورزش ممکن است با شروع علائم مرتبط باشد، معمولاً شروع درد زانو بعد از یک تأخیر قابل‌توجه رخ می‌دهد. البته در مواقعی نیز درد زانو ناشی از ضربه نباشد. با رشد کودکان، ماهیچه‌های بدن، استخوان‌ها و رباط‌های آن‌ها نیز پشت سر هم رشد می‌کنند که این‌یک فرایند طبیعی است. بااین‌حال، در موارد خاصی‌، تمام اعضای بدن آن‌ها با یک سرعت رشد نمی‌کنند. این می‌تواند منجر به دردهای رو به رشد شود که عموماً در ناحیه ساق پا یا زانو احساس می‌شود.

درد زانو کودکان

علائم درد زانو در کودکان

معمولاً در درد قدامی زانو، درد معمولاً به‌تدریج شروع می‌شود و با افزایش سطح فعالیت، بدتر می‌شود. هنگامی‌که کودک شما فعالیت‌هایی را انجام می‌دهد که زانو را خم می‌کند (پرش، دویدن و سایر تمرینات)، ممکن است درد افزایش یابد. بدون درمان، کودک شما همچنین ممکن است دچار ضعف عضلات ران (چهار سر) شود. زانوهای کودک شما ممکن است به دلیل درد شروع به کج شدن کنند.

اما اگر زانودرد ناشی از ضربه است، ممکن است فرزند شما هنگام بالا رفتن از پله‌ها، ایستادن یا راه رفتن، صداهایی مانند صدای ترک خوردن در زانو را تجربه کند. این ممکن است منجر به تجربه یک زانوی ناپایدار شود که این معمولاً نتیجه آسیب به رباط است. درهرصورت، اگر فرزند شما دارای زانودرد است که فعالیت‌های روزانه او را محدود می‌کند، اگر آن‌ها قادر به تحمل وزن بر روی پا نیستند، یا اگر زانو قرمز یا متورم شده است، باید به پزشک خود مراجعه کنید، زیرا ممکن است نیاز به عکس‌برداری با اشعه ایکس یا MRI داشته باشد.

تشخیص درد زانو در کودکان

به گفته پزشکان، والدین نباید از تمام شرایط زانودرد در فرزندان خود به‌عنوان یک درد ناشی از رشد، غافل شوند. درحالی‌که درد ناشی از رشد در کودکان ۵-۶ ساله شایع است، یک نوجوان یا یک کودک پیش از دوره نوجوانی، می‌تواند از آسیب‌های جدی زانو رنج ببرد، به‌ویژه اگر کودک در ورزش‌های بدنی فعالیت داشته باشد. کودکانی که در ورزش‌های فعال مانند دویدن و فوتبال یا در ورزش‌های متعدد شرکت می‌کنند، بیشتر در معرض آسیب‌های زانو هستند. کشش زانو قبل از بازی یا نگه‌داشتن یخ روی زانوها بعد از بازی می‌تواند تکنیک‌های مفیدی در پیشگیری از آسیب‌های زانو باشد.

معمولاً والدین می‌توانند آسیب زانو را تشخیص دهند، هرچند نه به‌طور خاص، ولی می‌توانند تا حدودی کمک‌های اولیه را ارائه دهند تا زمانی که کودک خود را به بیمارستان برسانند، جایی که بعداً توسط پزشک تشخیص کامل داده می‌شود.

چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید؟

کودکان بیشتر هنگام زمین خوردن هنگام بازی یا هنگام برخورد زانو به یک جسم سخت به زانوهایشان آسیب می‌رسانند. در چنین مواردی، اکثر داروهای خانگی یا در موارد خاص، داروهای مسکن یا پمادها یا اسپری‌های ضد درد کافی است. بااین‌حال، توصیه می‌شود درصورتی‌که درد زانو ناشی از علائم ذکرشده در زیر باشد، با پزشک متخصص تماس بگیرید:

  • تورم شدید در ناحیه زانو
  • قرمزی شدید در ناحیه زانو
  • درد قابل‌توجه
  • حساسیت یا گرما در اطراف مفصل زانو
  • صدای تکان خوردن در زمان آسیب زانو

همچنین اگر درد زانو ناشی از یک حادثه جزئی است اما منجر به موارد زیر می‌شود، توصیه می‌شود با پزشک تماس بگیرید:

  • ماندگاری طولانی‌ مدت دارد، به‌ویژه برای کل روز.
  • کودک لنگ می‌ زند یا در زانوها ضعف نشان می‌دهد.
  • کودک قادر به تحمل وزن خود نیست.
  • با الگوهای خواب کودک تداخل دارد.
  • درد مانع فعالیت‌های عادی کودک می‌شود.

درد زانو فقط برای یک کودک فعال، تحریک‌کننده نیست، اما اگر به‌موقع برطرف نشود می‌تواند نشانگر یا پیش ساز مشکلات طولانی‌مدت

برای او باشد. اگر فرزند شما از درد شدید یا مکرر زانو شکایت دارد، توصیه می‌شود برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.

چگونگی تشخیص علت درد زانو کودک توسط فیزیوتراپیست

فیزیوتراپیست ابتدا ارزیابی اولیه را انجام می‌دهد. اهداف ارزیابی، اطلاع از وضعیت زانو و تعیین علت یا علل درد زانو است. فعالیت‌هایی که علائم را در کودک تشدید می‌کند و همچنین راه‌هایی که به کودک در کاهش علائم درد کمک می‌کند، ذکر خواهد شد. جمع‌آوری اطلاعات به فیزیوتراپیست این امکان را می‌دهد تا وضعیت کودک را بهتر درک کند. این به آن‌ها کمک می‌کند تا دوره‌ معاینه فیزیکی را که شامل آزمایش‌ها و اقدامات مختلف است، تعیین کنند.

معاینات فیزیکی متفاوت است. بیشتر اوقات، آن‌ها با مشاهده هرگونه حرکتی که باعث تشدید درد می‌شود، شروع می‌کنند. معاینه فیزیکی شامل ناحیه درد و همچنین نواحی دیگری از بدن مانند کمر، باسن، ران، مچ پا و یا پا که ممکن است تغییر کرده باشد، خواهد بود. فیزیوتراپیست نحوه راه رفتن، استفاده از پله و تعادل روی یک‌پا را مشاهده می‌کند تا بتواند قدرت زانو و سایر نواحی تنه و اندام‌های تحتانی را ارزیابی کند.

این به آن‌ها کمک می‌کند تا تعیین کنند که کدام نواحی از بدن کودک برای بهبود وضعیت زانو نیاز به درمان دارد. فیزیوتراپیست به‌آرامی اما بامهارت، قسمت جلویی، پهلو و پشت زانو و سایر نواحی را فشار می‌دهد تا دردناک‌ترین محل را بیابد. پس از معاینات فیزیکی، فیزیوتراپیست یافته‌های خود را با شما در میان می‌گذارد تا با همکاری شما، برنامه‌ای را برای بهبودی کودک شما ایجاد کند.

فیزیوتراپی برای درد زانو در کودکان

فیزیوتراپیست کودک شما یک برنامه توان‌بخشی شخصی برای وضعیت کودک ایجاد می‌کند. این برنامه می‌تواند به کودک کمک کند تا با خیال راحت به فعالیت‌های موردنظر خود بازگردد. برخی از تکنیک‌های درمانی عمومی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

آموزش بیمار

فیزیوتراپیست با شما و کودکتان همکاری می‌کند تا عوامل ایجادکننده درد زانو را در کودک شناسایی و تغییر دهد. او شمارا در مورد نوع و میزان ورزش و یا کفش مناسب برای کودکتان آموزش می‌دهد. فیزیوتراپیست فعالیت‌های روزانه را که باعث بهبود عملکرد زانو کودک می‌شود، توصیه می‌کند و یک برنامه ورزشی شخصی برای کودک ایجاد می‌کند تا به او کمک کند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.

مدیریت درد

فیزیوتراپیست برنامه‌ای برای رفع درد کودک طراحی می‌کند که معمولاً یکی از آن‌ها شامل قرار دادن یخ در ناحیه آسیب‌دیده است. آن‌ها همچنین ممکن است برخی از فعالیت‌هایی را که باعث درد می‌شوند، اصلاح کنند. فیزیوتراپیست همچنین تکنیک‌های کنترل درد برای کاهش یا رفع نیاز به دارو، استفاده کرده و به کودک آموزش می‌دهد.

تمرینات حرکتی

اگر تحرک زانوی کودک شما محدود باشد، می‌تواند باعث افزایش فشار به‌زانو شود. عدم حرکت در مفصل ران، پا یا مچ پا نیز ممکن است زانو را مجبور به کار با درد و فشار زیاد کند. فیزیوتراپیست شما ممکن است تکنیک‌های کششی را برای کاهش تنش به کودک آموزش دهد و به بازگرداندن حرکت طبیعی مفاصل کمک کند. درواقع روی مفاصل از ناحیه لگن/لگن تا زانو تمرکز می‌کنند.

درمان دستی

فیزیوتراپیست ممکن است با اعمال درمان‌های دستی مثلاً با به‌آرامی حرکت دادن ماهیچه‌ها و مفاصل، زانودرد کودک شمارا درمان کنند. این تکنیک‌ها به بازیابی و بهبود حرکت مناسب کمک می‌کند. همچنین ممکن است از آن‌ها برای هدایت مفاصل به الگوی حرکتی کمتر استرس‌زا استفاده شود. فیزیوتراپیست ممکن است هنگام انجام حرکات خاص، مقاومت ملایمی را انجام دهد تا قدرت کودک شما افزایش یاید.

تقویت عضلات

ضعف یا عدم تعادل عضلانی، می‌‌تواند باعث بروز برخی از بیماری‌های زانو و علائم مداوم شود. بر اساس شرایط خاص کودک، فیزیوتراپیست یک برنامه مقاومت ایمن برای او طراحی می‌کند. این برنامه به‌احتمال‌زیاد شامل تمریناتی برای تقویت قلب (بخش میانی) و اندام تحتانی کودک خواهد بود. آن‌ها ممکن است برنامه را با تمریناتی که هنگام خوابیدن روی میز، تخت یا روی زمین انجام داده‌اند، شروع کنند. سپس تمریناتی در حالت ایستاده انجام می‌شوند (به‌عنوان‌مثال، اسکوات ایستاده).

فیزیوتراپیست با توجه به سن و وضعیت جسمانی کودک، مناسب‌ترین تمرینات را انتخاب می‌کند. همچنین ممکن است از دستگاه‌های مقاومتی برای کودک استفاده کند و به شما توصیه می‌کند که از چه وسایلی در خانه و یا ورزشگاه برای کودک استفاده کنید.

آموزش عملکردی

هنگامی‌که درد و حرکت کودک بهبود می‌یابد، باید با خیال راحت و آرام به انجام فعالیت‌های سخت‌تر بازگردد. یادگیری حرکات ایمن و کنترل‌شده ضروری است تا فشار بر روی زانو به حداقل برسد. بر اساس شرایط کودک، فیزیوتراپیست، مجموعه‌ای از فعالیت‌ها را در اختیار کودک قرار می‌دهد تا به او در استفاده و انجام حرکت صحیح و ایمن بدن کمک کند. همچنین فیزیوتراپیست ممکن است بریس، عصا، چسب درد و یا نوار را توصیه کند که استفاده از آن‌ها می‌تواند به بهبود کودک کمک کند.

عصا / واکر

عصا و یا واکر می‌تواند به کاهش درد کمک کنند و توانایی راه رفتن را در کودک بهبود ببخشند. فیزیوتراپیست ممکن است توصیه کند تا از این وسایل کمکی برای پیاده‌روی به مدت کوتاهی استفاده کنید یا اگر کودک شرایط خاصی مانند آرتروز دارد، ممکن است مدت بیشتری از آن استفاده کند. فیزیوتراپیست ممکن است بریس را برای تثبیت زانو در مرحله بهبود اولیه توصیه کند. آن‌ها می‌توانند در نصب بریس به کودک کمک کنند و نحوه استفاده را آموزش دهند.

بستن زانو برای کاهش تورم توصیه می‌شود. آن‌ها همچنین ممکن است استفاده از جوراب‌های تراکمی را توصیه کنند. فیزیوتراپیست بر اساس شرایط کودک، ممکن است او را به پزشک اورتوپدی متخصص در بیماری‌ها و آسیب‌های زانو ارجاع دهد. آن‌ها ممکن است تصویربرداری تشخیصی مانند اشعه ایکس و یا ام آر آی را توصیه کنند، زیرا اشعه ایکس به تشخیص ناهنجار‌ی‌های استخوانی مانند آرتروز و یا شکستگی کمک می‌کند. ام آر آی، تشخیص صدمات مربوط به تاندون و رباط را تایید می‌کند و دید متفاوتی از استخوان‌ها و غضروف را ارائه می‌دهد.

درمان فوری برای کنترل تورم در زانو

به‌منظور درمان فوری برای کنترل تورم در اطراف زانو کودک، ابتدا به‌زانو استراحت دهید و از ناحیه آسیب‌دیده محافظت کنید. در مرحله بعد، استفاده از یک کمپرس یخ در محل آسیب‌دیده، می‌تواند تورم را به حداقل برساند. استفاده از یخ را تا زمانی که تورم فروکش کند، ادامه دهید. وقتی تورم برطرف شد، حرارت را به همان ناحیه اعمال کنید. مهم است که از یک حوله روی یخ یا بسته حرارتی استفاده کنید ولی آن‌ها را مستقیماً روی پوست قرار ندهید.

درحالی‌که از یخ استفاده می‌کنید یا از کمپرس استفاده می‌کنید، از بالش یا بالشتک نرم برای بالا آوردن زانوی آسیب‌دیده استفاده کنید.

آنگاه زانو را با یک‌بند محکم یا یک باند الاستیک فشرده کنید. پیچاندن ناحیه متورم با باند الاستیک، می‌تواند تورم را کاهش دهد. فشرده‌سازی را خیلی محکم انجام ندهید، زیرا باعث تورم بیشتر می‌شود. اگر تورم در زانوی کودک وجود ندارد، می‌توانید ناحیه زانو را به‌آرامی ماساژ دهید تا درد کاهش یابد. اگر کودک شما درد شدیدی را تجربه می‌کند، می‌توان از داروهای ضدالتهابی غیر‌استروئیدی (NSAIDs) یا داروهایی برای تسکین درد و کاهش تورم استفاده کرد. داروهایی مانند ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن نیز برای تسکین فوری درد مصرف می‌شوند.

چنین داروهایی برای استفاده مکرر یا طولانی‌مدت توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. همچنین توجه داشته باشید که قبل از تجویز هر یک از این داروها به فرزند خود، با پزشک خود مشورت کنید.

نکاتی برای پیشگیری از مشکلات زانو در کودکان

زانو درد می‌تواند دردناک باشد و کودک شمارا ملزم به استراحت تا زمان بهبودی کند. این ممکن است والدین را در مورد راه‌هایی برای جلوگیری از مشکلات زانو در بچه‌ها به فکر وا‌دارد. نکات ارائه‌شده در زیر ممکن است به شما در حل مشکلات زانو فرزندتان کمک کند:

  • تقویت عضلات و استخوان‌های زانو از طریق ورزش یا فیزیوتراپی یکی از راه‌های جلوگیری از مشکلات زانو در فرزند شما است.
  • اگر کودک شما اضافه‌وزن دارد، کمک به کاهش وزن او می‌تواند فشار بدن بر روی زانوها را کاهش داده و از هرگونه آسیب جلوگیری کند.
  • برای کودکانی که در ورزش‌های بدنی فعال هستند، اطمینان حاصل کنید که قبل و بعد از بازی، تمرینات گرم کردن مناسب مانند کشش همسترینگ و کشش چهار سر را انجام می‌دهند.
  • انجام تمرینات روزانه که ماهیچه‌ها و مفاصل زانو را تقویت می‌کند، برای جلوگیری از درد زانو ضروری است. تمرینات هوازی برای کودکان نیز می‌تواند به تقویت عضلات ساق پا کمک کند.
  • یادگیری خم شدن زانوها در هنگام پرش یا هرگونه فعالیت بدنی دیگر می‌تواند بسیار مفید باشد.
  • برای کودکان، دوومیدانی، استفاده از کفش‌های ورزشی مناسب که می‌تواند زانو را حمایت کند، می‌تواند مفید باشد.
  • کودک برای مدتی از فعالیت‌های بدنی مانند دویدن به بالا (پایین) از تپه یا خم کردن عمیق زانو باید پرهیز کند؛ زیرا این فعالیت‌ها فشار زیادی بر زانو وارد می‌کند.
  • آموزش منظم در طول سال می‌تواند آمادگی جسمانی کودک شمارا بهبود بخشد و از آسیب‌های شایع ناشی از زانو جلوگیری کند.

کلام پایانی

ازآنجایی‌ که زانو درد در کودکان می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، نباید خودسرانه به درمان آن بپردازید. ابتدا لازم است تا شدت درد را بررسی کرده و بر اساس آن، با پزشک متخصص مشورت نمایید. در صورت انجام درمان‌های خود‌سرانه و بی‌توجهی به توصیه‌های پزشک، ممکن است روند بهبودی درد زانو کودک با مشکل مواجه شود. هنگامی‌که کودک دچار درد زانو می‌شود و درد آن شدید است، انجام درمان‌های خانگی تنها برای مدت کوتاهی درد او را تسکین می‌دهد.

برای درمان طولانی‌مدت، علت درد زانو در کودک باید توسط پزشک و با انجام یک سری معاینات تشخیص داده شود. مصرف هرگونه دارو و یا وسایل مربوط به تسکین درد زانو نیز حتماً باید با مشورت پزشک متخصص کودکان استفاده شود. در صورتی که پزشک متخصص کودکان نظری بر روی انجام فیزیوتراپی داشت

بهترین فیزیوتراپی اصفهان در اختیار شماست می توانید از خدمات فیزیوتراپی ایرانیان استفاده کنید